Thủ tục pháp luật

Việc xác định và chuyển lỗ trong quá trình tính thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) là nội dung quan trọng, giúp doanh nghiệp tối ưu nghĩa vụ thuế và đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật hiện hành.Xác định lỗ trong kỳ tính thuếTheo quy định tại khoản 1 Điều 9 Thông tư 78/2014/TT-BTC, lỗ phát sinh trong kỳ tính thuế được hiểu là phần chênh lệch âm về thu nhập tính thuế, không bao gồm các khoản lỗ được kết chuyển từ những năm trước. Nói cách khác, nếu thu nhập tính thuế trong năm là số âm thì năm đó doanh nghiệp bị lỗ và không phát sinh nghĩa vụ nộp thuế thu nhập doanh nghiệp.Nguyên tắc chuyển lỗCăn cứ khoản 2 Điều 7 Nghị định 218/2013/NĐ-CP và khoản 1 Điều 9 Thông tư 78/2014/TT-BTC, doanh nghiệp được phép chuyển lỗ từ năm có lỗ sang các năm tiếp theo để khấu trừ vào thu nhập tính thuế, với các nguyên tắc như sau:Lỗ được chuyển liên tục vào thu nhập chịu thuế của các năm tiếp theo. Thời hạn chuyển lỗ không vượt quá 5 năm, tính từ năm liền kề sau năm phát sinh lỗ. Nếu sau 5 năm vẫn còn phần lỗ chưa chuyển hết thì phần lỗ này sẽ không được tiếp tục khấu trừ.1. Chuyển lỗ giữa các nămTheo khoản 2 Điều 9 Thông tư 78/2014/TT-BTC, sau khi quyết toán thuế, nếu doanh nghiệp phát sinh lỗ thì được phép chuyển toàn bộ và liên tục phần lỗ này vào thu nhập chịu thuế (đã trừ thu nhập miễn thuế) của các năm tiếp theo. Tuy nhiên, thời gian chuyển lỗ tối đa không quá 5 năm, tính từ năm kế tiếp năm phát sinh lỗ.Trong quá trình thực hiện nghĩa vụ tạm nộp thuế theo quý, doanh nghiệp có thể tạm thời chuyển lỗ vào thu nhập quý của năm sau. Việc chuyển lỗ chính thức được thực hiện khi lập Tờ khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp (mẫu số 03/TNDN) theo Thông tư 80/2021/TT-BTC.Ví dụ minh họa:Trường hợp 1: Năm 2021, Công ty A có số lỗ là 10 tỷ đồng. Năm 2022, công ty có thu nhập chịu thuế là 15 tỷ đồng. Vì thu nhập năm 2022 lớn hơn số lỗ năm trước, Công ty A được chuyển toàn bộ 10 tỷ đồng lỗ năm 2021 vào thu nhập năm 2022 để giảm nghĩa vụ thuế. Trường hợp 2: Nếu năm 2022, Công ty A chỉ có thu nhập chịu thuế là 8 tỷ đồng thì:Công ty A được chuyển 8 tỷ đồng từ số lỗ năm 2021 vào thu nhập năm 2022; Phần lỗ còn lại là 2 tỷ đồng sẽ tiếp tục được theo dõi và chuyển sang các năm tiếp theo một cách liên tục, nhưng không quá 5 năm kể từ năm 2022, tức là được chuyển lỗ đến hết năm 2026.Chuyển lỗ thuế TNDN Những điều doanh nghiệp cần biết2. Chuyển lỗ giữa các quý trong cùng năm tài chínhTheo quy định tại khoản 2 Điều 9 Thông tư 78/2014/TT-BTC, nếu doanh nghiệp phát sinh lỗ giữa các quý trong cùng một năm tài chính, thì được phép bù trừ số lỗ của các quý trước vào thu nhập của các quý tiếp theo trong năm đó.Khi thực hiện quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp, doanh nghiệp sẽ xác định số lỗ của cả năm và thực hiện chuyển lỗ toàn bộ, liên tục sang các năm tiếp theo. Thời gian được chuyển lỗ cũng không vượt quá 05 năm, tính từ năm kế tiếp năm phát sinh lỗ.Ví dụ minh họa:Năm 2022, Công ty B có kết quả kinh doanh theo từng quý như sau:Quý 1: lỗ 20 triệu đồng Quý 2: lãi 10 triệu đồng Quý 3: lãi 15 triệu đồngTrong trường hợp này:Số lỗ 20 triệu đồng phát sinh trong Quý 1 sẽ được bù trừ vào lãi 10 triệu đồng của Quý 2, làm cho thu nhập tạm tính của Quý 2 bằng 0. Phần lỗ còn lại 10 triệu đồng tiếp tục được bù trừ vào lãi 15 triệu đồng của Quý 3, dẫn đến thu nhập tính thuế tạm nộp của Quý 3 chỉ còn 5 triệu đồng. Việc bù trừ như trên giúp doanh nghiệp xác định nghĩa vụ tạm nộp thuế một cách chính xác hơn trong năm tài chính, đồng thời hỗ trợ tối ưu hóa dòng tiền.3. Chuyển lỗ trong các trường hợp đặc biệtTrong một số tình huống đặc thù như chuyển đổi loại hình doanh nghiệp, sáp nhập, chia tách hoặc hoạt động chuyển nhượng bất động sản, việc xác định và chuyển lỗ thuế thu nhập doanh nghiệp sẽ áp dụng những nguyên tắc riêng theo quy định tại Thông tư 78/2014/TT-BTC và Thông tư 96/2015/TT-BTC. Cụ thể:(i) Trường hợp chuyển đổi loại hình doanh nghiệp, sáp nhập, hợp nhất, chia, táchĐối với doanh nghiệp sáp nhập, hợp nhất hoặc chuyển đổi loại hình:Các khoản lỗ phát sinh trước khi sáp nhập, hợp nhất hoặc chuyển đổi sẽ được theo dõi chi tiết theo từng năm và:Bù trừ vào thu nhập cùng năm của doanh nghiệp mới; Hoặc tiếp tục được chuyển lỗ trong tối đa 05 năm kể từ năm kế tiếp năm phát sinh lỗ, nếu chưa bù trừ hết. Đối với doanh nghiệp bị chia, tách:Số lỗ còn lại (vẫn trong thời gian được phép chuyển lỗ) sẽ được phân bổ cho các doanh nghiệp mới hình thành theo tỷ lệ vốn chủ sở hữu được chia, tách. Các doanh nghiệp mới này sẽ tiếp tục chuyển lỗ theo thời hạn còn lại.(ii) Trường hợp chuyển nhượng bất động sản, dự án đầu tưDoanh nghiệp có hoạt động chuyển nhượng bất động sản, chuyển nhượng dự án đầu tư, hoặc quyền tham gia thực hiện dự án đầu tư (trừ dự án thăm dò, khai thác khoáng sản), nếu bị lỗ thì:Được bù trừ với lãi từ hoạt động sản xuất kinh doanh chính (bao gồm cả các khoản thu nhập khác). Nếu sau khi bù trừ vẫn còn lỗ thì phần lỗ còn lại sẽ tiếp tục được chuyển sang các năm tiếp theo trong thời hạn 5 năm kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ.Trường hợp giải thể doanh nghiệp:Nếu sau khi có quyết định giải thể, doanh nghiệp vẫn phát sinh thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản (là tài sản cố định), thì khoản lãi thu được có thể bù trừ với các khoản lỗ sản xuất kinh doanh (bao gồm cả lỗ từ các năm trước chuyển sang), nhằm xác định thu nhập chịu thuế của kỳ phát sinh chuyển nhượng.Một số lưu ý quan trọng khi chuyển lỗ:Trường hợp trong thời gian chuyển lỗ, doanh nghiệp tiếp tục phát sinh lỗ mới thì khoản lỗ này sẽ được chuyển tiếp toàn bộ và liên tục trong tối đa 05 năm, tính từ năm kế tiếp năm phát sinh lỗ mới (không bao gồm khoản lỗ của các năm trước đã chuyển sang). Trường hợp cơ quan thuế có kết luận thanh tra, kiểm tra khác với số lỗ doanh nghiệp tự xác định thì doanh nghiệp phải áp dụng số lỗ được xác định theo kết luận của cơ quan thuế, nhưng vẫn đảm bảo nguyên tắc chuyển lỗ toàn bộ và liên tục không quá 5 năm.Ví dụ minh họa:Năm 2020, Công ty C lỗ 20 triệu đồng. Năm 2021, tiếp tục lỗ thêm 10 triệu đồng.→ Khi đó:Số lỗ năm 2020 được phép chuyển tối đa từ năm 2021 đến 2025. Số lỗ năm 2021 không bao gồm phần lỗ của năm 2020 chuyển sang. Năm 2022, công ty có lãi 15 triệu đồng. Khi đó:Công ty được chuyển lỗ từ năm 2020 là 15 triệu đồng vào thu nhập năm 2022. Do đã bù trừ hết số lãi năm 2022, công ty không phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp. Năm 2023, công ty tiếp tục lãi 5 triệu đồng. Khi đó:Công ty chuyển tiếp phần lỗ còn lại của năm 2020 là 5 triệu đồng vào năm 2023. Sau khi chuyển lỗ, thu nhập tính thuế bằng 0 → không phát sinh nghĩa vụ nộp thuế. Còn lại số lỗ 10 triệu đồng phát sinh năm 2021 sẽ được chuyển tối đa từ năm 2022 đến năm 2026.Chuyển lỗ thuế TNDN: Những điều doanh nghiệp cần biếtCâu hỏi liên quan1. Nếu doanh nghiệp quên không chuyển lỗ thì có được chuyển lỗ vào các năm sau không?Trả lời:Không. Theo quy định tại khoản 2 Điều 9 Thông tư 78/2014/TT-BTC, doanh nghiệp phải chuyển lỗ liên tục kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ. Nếu doanh nghiệp không chuyển lỗ hoặc chuyển không liên tục trong hồ sơ quyết toán thuế thì phần lỗ không chuyển đúng quy định sẽ không còn giá trị để chuyển tiếp vào các năm sau.2. Doanh nghiệp không đăng ký chuyển lỗ với cơ quan thuế thì có được chuyển lỗ không?Trả lời:Có. Hiện nay, doanh nghiệp không cần phải đăng ký trước việc chuyển lỗ với cơ quan thuế. Tuy nhiên, doanh nghiệp phải thực hiện việc chuyển lỗ trong tờ khai quyết toán thuế TNDN hàng năm theo đúng quy định (Mẫu số 03/TNDN ban hành kèm theo Thông tư 80/2021/TT-BTC). Việc chuyển lỗ vẫn phải đảm bảo nguyên tắc toàn bộ và liên tục, tối đa không quá 5 năm kể từ năm kế tiếp năm phát sinh lỗ.3. Cách tính thuế thu nhập doanh nghiệp khi doanh nghiệp có lỗ được chuyển như thế nào?Trả lời:Khi tính thuế TNDN, doanh nghiệp được trừ phần lỗ được phép chuyển (theo quy định) vào thu nhập chịu thuế trong năm. Cụ thể:Thuế TNDN phải nộp = Thu nhập chịu thuế sau khi trừ lỗ chuyển từ các năm trước x Thuế suất TNDN hiện hànhTrong đó:Thu nhập chịu thuế là thu nhập tính thuế trong năm hiện tại; Số lỗ được chuyển là phần lỗ từ các năm trước còn trong thời hạn chuyển lỗ (tối đa 5 năm), được trừ theo nguyên tắc toàn bộ và liên tục.4. Doanh nghiệp bị lỗ thì có phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp không?Trả lời:Không. Nếu doanh nghiệp phát sinh lỗ trong kỳ tính thuế (thu nhập tính thuế âm), thì sẽ không phát sinh số thuế TNDN phải nộp cho năm đó. Tuy nhiên, doanh nghiệp vẫn cần nộp hồ sơ quyết toán thuế đầy đủ và đúng hạn, đồng thời theo dõi số lỗ phát sinh để chuyển sang các năm sau nếu đủ điều kiện.

Người lao động có quyền được nghỉ ngơi để tái tạo sức lao động và cân bằng cuộc sống. Theo quy định của pháp luật hiện hành, chế độ nghỉ bao gồm nghỉ hằng tuần, nghỉ lễ – Tết, nghỉ hằng năm, nghỉ thêm theo thâm niên, cũng như các trường hợp nghỉ việc riêng và nghỉ không hưởng lương. Bài viết dưới đây sẽ giúp người lao động và doanh nghiệp nắm rõ các quy định về chế độ nghỉ, từ đó thực hiện đúng và đảm bảo quyền lợi cho cả hai bên.1. Ngày nghỉ hằng tuần của người lao độngTheo quy định tại Điều 111 Bộ luật Lao động năm 2019, người lao động được bảo đảm quyền nghỉ hằng tuần nhằm duy trì sức khỏe và hiệu suất làm việc. Cụ thể:Thời gian nghỉ tối thiểu: Mỗi tuần, người lao động được nghỉ ít nhất 24 giờ liên tục. Trong một số trường hợp đặc biệt do tính chất sản xuất, kinh doanh không thể bố trí nghỉ hằng tuần, người sử dụng lao động phải đảm bảo cho người lao động được nghỉ bình quân tối thiểu 4 ngày/tháng. Sắp xếp ngày nghỉ: Doanh nghiệp có quyền chủ động xác định ngày nghỉ hằng tuần – có thể vào Chủ nhật hoặc bất kỳ ngày nào khác trong tuần – và phải quy định rõ trong nội quy lao động. Trường hợp trùng ngày nghỉ lễ, Tết: Nếu ngày nghỉ hằng tuần trùng với ngày nghỉ lễ, Tết theo quy định tại mục 2 dưới đây, người lao động sẽ được nghỉ bù vào ngày làm việc kế tiếp.Chế độ nghỉ của người lao động: Quyền lợi cần được đảm bảo2. Ngày nghỉ lễ, Tết của người lao độngTheo quy định tại Điều 112 Bộ luật Lao động 2019, người lao động được nghỉ làm việc và hưởng nguyên lương trong các dịp lễ, Tết như sau:Tết Dương lịch: 01 ngày (ngày 01/01 dương lịch). Tết Âm lịch: 05 ngày. (Lưu ý: Thời gian nghỉ cụ thể do Thủ tướng Chính phủ quyết định hàng năm căn cứ theo tình hình thực tế.) Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương: 01 ngày (ngày 10 tháng 3 âm lịch). Ngày Chiến thắng 30/4: 01 ngày. Ngày Quốc tế Lao động 01/5: 01 ngày. Quốc khánh: 02 ngày (ngày 02/9 và 01 ngày liền kề trước hoặc sau, do Thủ tướng Chính phủ quyết định từng năm).Đối với người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam, ngoài các ngày nghỉ nêu trên, họ còn được nghỉ thêm:01 ngày Tết cổ truyền của dân tộc mình, và 01 ngày Quốc khánh của quốc gia nơi họ mang quốc tịch.3. Ngày nghỉ hằng năm của người lao độngTheo Điều 113 Bộ luật Lao động 2019, người lao động có quyền được nghỉ hằng năm và hưởng nguyên lương theo hợp đồng lao động. Cụ thể:Đối với người làm việc đủ 12 tháng cho một người sử dụng lao động:12 ngày làm việc/năm đối với người làm công việc trong điều kiện bình thường. 14 ngày làm việc/năm đối với người chưa thành niên, người khuyết tật, hoặc làm các công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm. 16 ngày làm việc/năm đối với những công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm. Trường hợp làm việc chưa đủ 12 tháng, người lao động sẽ được tính ngày nghỉ hằng năm theo tỷ lệ tương ứng với số tháng làm việc. Nếu người lao động nghỉ việc (do thôi việc hoặc bị mất việc làm) mà chưa sử dụng hết ngày nghỉ hằng năm, doanh nghiệp có trách nhiệm thanh toán tiền lương cho những ngày chưa nghỉ. Lịch nghỉ hằng năm sẽ do người sử dụng lao động xây dựng sau khi tham khảo ý kiến của người lao động, đồng thời phải thông báo trước. Người lao động có thể thỏa thuận để nghỉ thành nhiều đợt hoặc gộp tối đa 3 năm nghỉ một lần. Trong trường hợp nghỉ hằng năm trùng thời điểm chưa đến kỳ trả lương, người lao động được tạm ứng tiền lương theo quy định tại khoản 3 Điều 101 Bộ luật Lao động 2019. Nếu người lao động đi nghỉ bằng các phương tiện đường bộ, đường sắt hoặc đường thủy mà thời gian đi đường cả hai chiều vượt quá 02 ngày, thì từ ngày thứ 03 trở đi sẽ được tính thêm vào thời gian nghỉ (ngoài số ngày nghỉ hằng năm), và chỉ áp dụng cho 01 lần nghỉ trong năm.Ngoài ra, các vấn đề liên quan đến thời gian làm việc để tính số ngày nghỉ, cách tính nghỉ trong các trường hợp đặc biệt, cũng như tiền tàu xe, tiền lương trong thời gian đi đường… được hướng dẫn chi tiết tại Điều 65, 66 và 67 Nghị định 145/2020/NĐ-CP.4. Ngày nghỉ hằng năm tăng thêm theo thâm niên làm việcTheo Điều 114 Bộ luật Lao động 2019, người lao động có thời gian làm việc lâu dài sẽ được tăng thêm số ngày nghỉ hằng năm. Cụ thể, cứ mỗi 05 năm làm việc liên tục cho cùng một người sử dụng lao động, người lao động được cộng thêm 01 ngày nghỉ hằng năm theo chế độ nghỉ nêu tại mục 3 ở trên.5. Nghỉ việc riêng và nghỉ không hưởng lươngTheo Điều 115 Bộ luật Lao động 2019, người lao động có quyền nghỉ việc riêng với hai hình thức: nghỉ có hưởng lương và nghỉ không hưởng lương, tùy theo từng trường hợp cụ thể.a) Nghỉ việc riêng có hưởng lương (người lao động cần thông báo trước):Kết hôn: nghỉ 03 ngày. Con ruột hoặc con nuôi kết hôn: nghỉ 01 ngày. Người thân qua đời: nghỉ 03 ngày trong trường hợp cha/mẹ ruột hoặc nuôi, cha/mẹ vợ hoặc chồng, vợ hoặc chồng, con ruột hoặc con nuôi qua đời.b) Nghỉ việc riêng không hưởng lương (người lao động cần thông báo trước):Người lao động được nghỉ 01 ngày không hưởng lương trong các trường hợp sau:Ông bà nội, ông bà ngoại, anh/chị/em ruột qua đời. Cha hoặc mẹ kết hôn. Anh/chị/em ruột kết hôn.c) Thỏa thuận nghỉ không hưởng lươngNgoài các trường hợp nêu trên, người lao động có thể thỏa thuận với người sử dụng lao động để được nghỉ không hưởng lương trong các tình huống cá nhân khác.Chế độ nghỉ phép của người lao độngCâu hỏi thường gặp 1. Người lao động được nghỉ bao nhiêu ngày lễ trong năm?Theo quy định tại Điều 112 Bộ luật Lao động 2019, người lao động được nghỉ làm việc và hưởng nguyên lương trong 11 ngày lễ, Tết mỗi năm, bao gồm:Tết Dương lịch: 01 ngày Tết Âm lịch: 05 ngày Giỗ Tổ Hùng Vương: 01 ngày (10/3 âm lịch) Ngày Chiến thắng 30/4: 01 ngày Ngày Quốc tế Lao động 01/5: 01 ngày Quốc khánh 2/9: 02 ngày (02/9 và 01 ngày liền kề trước hoặc sau)Lưu ý: Người lao động là người nước ngoài làm việc tại Việt Nam còn được nghỉ thêm 01 ngày Tết cổ truyền và 01 ngày Quốc khánh của quốc gia nơi họ mang quốc tịch.2. Người lao động được nghỉ phép bao nhiêu ngày mỗi tháng?Việc nghỉ phép (nghỉ hằng năm) không được tính theo từng tháng cụ thể, mà được tính bình quân theo năm. Tuy nhiên, nếu người lao động chưa làm đủ 12 tháng, số ngày nghỉ được tính theo tỷ lệ tương ứng với số tháng đã làm việc.Ví dụ:Nếu làm việc trong điều kiện bình thường, được nghỉ 12 ngày/năm, thì mỗi tháng tương đương khoảng 1 ngày nghỉ phép.Tổng số ngày nghỉ hằng năm phụ thuộc vào điều kiện công việc và thâm niên:12 ngày: Công việc điều kiện bình thường 14 ngày: Người chưa thành niên, khuyết tật, hoặc làm công việc nặng nhọc, độc hại 16 ngày: Làm công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hạiNgoài ra, cứ mỗi 5 năm làm việc liên tục, người lao động được tăng thêm 01 ngày nghỉ hằng năm.3. Các loại nghỉ chế độ mà người lao động được hưởng gồm những gì?Người lao động có thể được nghỉ theo nhiều chế độ khác nhau, cụ thể:Nghỉ lễ, Tết: Như đã nêu ở câu 1 – nghỉ và hưởng nguyên lương. Nghỉ hằng tuần: Ít nhất 01 ngày mỗi tuần; nếu không bố trí được thì phải đảm bảo trung bình ít nhất 4 ngày/tháng. Nghỉ hằng năm (nghỉ phép): Tùy theo điều kiện làm việc, thời gian làm việc, có thể từ 12 – 16 ngày/năm, có hưởng lương. Nghỉ hằng năm tăng thêm theo thâm niên: Mỗi 05 năm làm việc, cộng thêm 01 ngày nghỉ. Nghỉ việc riêng có hưởng lương: Ví dụ: kết hôn (03 ngày), người thân mất (03 ngày), con kết hôn (01 ngày). Nghỉ việc riêng không hưởng lương: Ví dụ: ông bà, anh/chị/em ruột mất, người thân kết hôn. Nghỉ không lương theo thỏa thuận: Người lao động có thể đề xuất nghỉ không lương ngoài các trường hợp trên, nếu được người sử dụng lao động đồng ý.

Trong quá trình hoạt động, doanh nghiệp hoặc hộ kinh doanh có thể phát sinh nhu cầu bố trí người lao động làm thêm giờ để kịp tiến độ sản xuất, đảm bảo chất lượng dịch vụ hoặc đáp ứng yêu cầu công việc đột xuất. Tuy nhiên, việc tổ chức làm thêm giờ phải tuân thủ đúng quy định của pháp luật nhằm bảo vệ quyền lợi của người lao động và đảm bảo tính hợp pháp trong quản lý nhân sự. Dưới đây là một số quy định quan trọng doanh nghiệp cần lưu ý khi triển khai làm thêm giờ, đặc biệt là khi tổng số giờ làm thêm vượt quá 200 giờ/năm.1. Quy định về thời gian làm thêm giờTheo quy định tại khoản 1 Điều 107 của Bộ luật Lao động 2019, làm thêm giờ là khoảng thời gian người lao động làm việc ngoài khung thời gian làm việc bình thường được xác định theo quy định pháp luật, thỏa ước lao động tập thể hoặc nội quy lao động của doanh nghiệp.Cần lưu ý phân biệt giữa làm thêm giờ theo quy định với trường hợp người lao động chủ động làm việc ngoài giờ để hoàn tất nhiệm vụ cá nhân. Chỉ khi có sự thỏa thuận và bố trí từ phía người sử dụng lao động, thời gian làm ngoài giờ mới được tính là làm thêm giờ hợp pháp và được hưởng quyền lợi tương ứng.Hướng dẫn tổ chức làm thêm giờ đúng pháp luật2. Điều kiện tổ chức làm thêm giờCăn cứ khoản 2 Điều 107 của Bộ luật Lao động 2019 và Điều 59 Nghị định 145/2020/NĐ-CP, doanh nghiệp hoặc hộ kinh doanh chỉ được tổ chức cho người lao động làm thêm giờ khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:Có sự đồng ý của người lao động về các nội dung sau:Thời gian làm thêm; Địa điểm làm thêm; Công việc cụ thể sẽ thực hiện trong thời gian làm thêm.Lưu ý: Trường hợp thỏa thuận làm thêm giờ được lập thành văn bản riêng, doanh nghiệp cần sử dụng Mẫu số 01/PLIV – Văn bản thỏa thuận làm thêm giờ theo Phụ lục IV ban hành kèm theo Nghị định 145/2020/NĐ-CP.Tuân thủ giới hạn thời gian làm thêm:Số giờ làm thêm không vượt quá 50% số giờ làm việc bình thường trong một ngày; Trường hợp doanh nghiệp áp dụng thời giờ làm việc theo tuần, tổng số giờ làm việc và làm thêm không vượt quá 12 giờ trong một ngày; Tổng thời gian làm thêm không vượt quá 40 giờ trong một tháng. Không được vượt quá 200 giờ làm thêm trong một năm, trừ một số trường hợp đặc biệt được quy định riêng (sẽ đề cập tại Mục 3).3. Quy định về thông báo làm thêm giờ trên 200 giờ/năm3.1. Trường hợp doanh nghiệp, hộ kinh doanh được sử dụng người lao động làm thêm không quá 300 giờ trong 01 nămTheo khoản 3 Điều 107 Bộ luật Lao động 2019 và Điều 61 Nghị định 145/2020/NĐ-CP, doanh nghiệp hoặc hộ kinh doanh được phép tổ chức làm thêm giờ vượt quá 200 giờ nhưng không quá 300 giờ trong một năm, nếu thuộc một trong các trường hợp sau và có sự đồng thuận của người lao động:Lĩnh vực sản xuất, gia công xuất khẩu các sản phẩm như: hàng dệt, may, da giày, điện – điện tử, chế biến nông sản, lâm sản, thủy sản và các ngành nghề liên quan đến diêm nghiệp. Ngành sản xuất và cung cấp hạ tầng thiết yếu: điện, viễn thông, lọc dầu, cấp và thoát nước. Công việc đòi hỏi lao động kỹ thuật cao mà thị trường lao động không thể đáp ứng đầy đủ, kịp thời. Công việc mang tính chất cấp bách, không thể trì hoãn, phát sinh do:Yếu tố thời vụ hoặc thời điểm thu hoạch nguyên liệu, sản xuất sản phẩm; Các sự kiện khách quan không thể lường trước như thời tiết, thiên tai, hỏa hoạn, sự cố kỹ thuật, thiếu nguyên liệu hoặc điện. Công việc khẩn cấp phát sinh trong cơ quan, đơn vị nhà nước do các yếu tố khách quan, liên quan trực tiếp đến hoạt động công vụ (trừ một số trường hợp đặc biệt được nêu tại Mục 3.2). Dịch vụ thiết yếu vì lợi ích công cộng: khám, chữa bệnh; giáo dục và đào tạo nghề; cung ứng các dịch vụ công. Doanh nghiệp, hộ kinh doanh tổ chức sản xuất – kinh doanh với thời giờ làm việc bình thường không quá 44 giờ mỗi tuần.3.2. Trường hợp người lao động không được từ chối làm thêm giờTheo Điều 108 Bộ luật Lao động 2019, trong một số trường hợp đặc biệt vì lý do quốc phòng, an ninh hoặc an toàn cộng đồng, người sử dụng lao động có quyền yêu cầu người lao động làm thêm giờ mà không bị giới hạn về số giờ, và người lao động không được từ chối, trừ khi có nguy cơ ảnh hưởng đến tính mạng hoặc sức khỏe. Cụ thể:Khi thực hiện lệnh động viên, huy động để bảo đảm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh theo quy định của pháp luật. Khi thực hiện các công việc nhằm bảo vệ tính mạng, tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong các tình huống phòng ngừa hoặc khắc phục hậu quả do thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh nguy hiểm, thảm họa...(Lưu ý: Người lao động có thể từ chối nếu công việc có nguy cơ ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe, căn cứ theo quy định của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động.)Lưu ý về thời gian nghỉ giữa giờ khi làm thêm hoặc làm việc theo ca liên tụcCăn cứ khoản 1 và 2 Điều 109 Bộ luật Lao động 2019 và khoản 2 Điều 63 Nghị định 145/2020/NĐ-CP:Trong trường hợp làm việc theo ca liên tục từ 6 giờ trở lên, người lao động được nghỉ giữa giờ và thời gian này được tính vào giờ làm việc. Thời gian nghỉ giữa giờ cụ thể như sau:Ít nhất 30 phút đối với ca làm việc thông thường; Ít nhất 45 phút nếu làm việc vào ban đêm. Trường hợp tổ chức làm việc theo ca, trong đó ít nhất 02 người hoặc 02 nhóm người thay phiên nhau trên cùng một vị trí làm việc trong khung thời gian 24 giờ liên tục, thời gian nghỉ giữa giờ vẫn được tính vào giờ làm việc nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định.3.3. Thông báo về việc tổ chức làm thêm từ trên 200 giờ đến 300 giờ trong một nămTheo quy định tại Điều 62 Nghị định 145/2020/NĐ-CP (được bổ sung bởi khoản 3 Điều 49 Nghị định 10/2024/NĐ-CP), doanh nghiệp và hộ kinh doanh khi tổ chức làm thêm từ trên 200 giờ đến không quá 300 giờ trong một năm bắt buộc phải thực hiện thủ tục thông báo như sau:Nơi nhận thông báo:Sở Lao động – Thương binh và Xã hội nơi tổ chức làm thêm từ trên 200 đến 300 giờ/năm; Sở Lao động – Thương binh và Xã hội nơi đặt trụ sở chính, nếu trụ sở này nằm trên địa bàn tỉnh, thành phố khác với nơi tổ chức làm thêm. Thời hạn gửi thông báo:Doanh nghiệp, hộ kinh doanh phải gửi thông báo trong vòng 15 ngày kể từ ngày bắt đầu tổ chức làm thêm giờ vượt 200 giờ/năm. Biểu mẫu sử dụng:Sử dụng Mẫu số 02/PLIV – Thông báo làm thêm từ trên 200 giờ đến 300 giờ trong một năm, ban hành kèm theo Nghị định 145/2020/NĐ-CP. Trường hợp đặc biệt tại khu công nghệ cao:Nếu doanh nghiệp, hộ kinh doanh có trụ sở chính hoặc tổ chức làm thêm tại khu công nghệ cao, thì việc thông báo cần được gửi đến Ban quản lý khu công nghệ cao, tuân thủ thời hạn và biểu mẫu như đã nêu trên.4. Xử lý vi phạm khi tổ chức làm thêm giờ trái quy định pháp luậtCăn cứ theo quy định tại khoản 3, khoản 4 Điều 18 và khoản 1 Điều 6 Nghị định 12/2020/NĐ-CP, trong trường hợp doanh nghiệp hoặc hộ kinh doanh tổ chức làm thêm giờ trái quy định, sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt cụ thể như sau:???? Mức phạt từ 40 – 50 triệu đồngÁp dụng đối với doanh nghiệp, hộ kinh doanh có một trong các hành vi vi phạm sau:Tổ chức thời giờ làm việc bình thường vượt quá quy định của pháp luật hiện hành. Huy động người lao động làm thêm giờ mà không có sự đồng ý của họ, trừ các trường hợp đặc biệt được pháp luật cho phép làm thêm giờ mà người lao động không được từ chối.???? Mức phạt do vi phạm về thời gian nghỉ và số giờ làm thêm vượt quy địnhNếu doanh nghiệp, hộ kinh doanh không đảm bảo thời gian nghỉ trong giờ làm việc hoặc nghỉ chuyển ca, hoặc huy động người lao động làm thêm giờ vượt quá thời gian được phép, sẽ bị xử phạt theo số lượng người lao động bị ảnh hưởng:Số người lao động vi phạmMức phạt áp dụngTừ 01 đến 10 người10 – 20 triệu đồngTừ 11 đến 50 người20 – 40 triệu đồngTừ 51 đến 100 người40 – 80 triệu đồngTừ 101 đến 300 người80 – 120 triệu đồngTừ 301 người trở lên120 – 150 triệu đồngHướng dẫn tổ chức làm thêm giờ đúng pháp luậtCâu hỏi liên quan1. Thời gian làm thêm giờ tối đa là bao nhiêu?Trả lời:Theo quy định tại Bộ luật Lao động 2019, người lao động được làm thêm giờ không quá 50% số giờ làm việc bình thường trong một ngày; tổng số giờ làm việc (bao gồm cả làm thêm) không quá 12 giờ trong một ngày, không quá 40 giờ trong một tháng và 200 giờ trong một năm.Trong một số ngành nghề đặc thù, thời gian làm thêm có thể được nâng lên tối đa 300 giờ/năm.2. Lương làm thêm giờ được tính như thế nào?Trả lời:Lương làm thêm giờ được tính theo mức lương đang hưởng, cộng với phần phụ cấp tăng thêm tùy theo thời điểm làm việc:Làm thêm vào ngày thường: ít nhất 150%. Làm thêm vào ngày nghỉ hàng tuần: ít nhất 200%. Làm thêm vào ngày lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương: ít nhất 300%, chưa bao gồm tiền lương ngày lễ.3. Cách tính tiền làm thêm giờ ra sao?Trả lời:Tiền làm thêm giờ = Tiền lương giờ thực trả x Mức hưởng làm thêm giờ x Số giờ làm thêm.Ví dụ: Nếu người lao động có mức lương 6 triệu đồng/tháng và làm việc 26 ngày/tháng, 8 giờ/ngày thì lương 1 giờ = 6.000.000 / (26 x 8) = khoảng 28.846 đồng/giờ. Nếu làm thêm vào ngày thường 2 giờ, tiền làm thêm = 28.846 x 150% x 2 = 86.538 đồng.

Việc chấm dứt hoạt động của chi nhánh, văn phòng đại diện hoặc địa điểm kinh doanh là một thủ tục pháp lý quan trọng trong quá trình điều chỉnh hoạt động của doanh nghiệp. Thủ tục này được thực hiện theo quy định tại Điều 213 Luật Doanh nghiệp 2020, Điều 72 Nghị định số 01/2021/NĐ-CP, Thông tư số 01/2021/TT-BKHĐT và Điều 5 Thông tư số 47/2019/TT-BTC.Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn chi tiết quy trình và những lưu ý cần thiết khi doanh nghiệp thực hiện việc chấm dứt hoạt động của các đơn vị phụ thuộc nói trên.1. Trình tự thực hiện thủ tục chấm dứt hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh1.1. Trường hợp đăng ký trực tiếp hoặc qua dịch vụ bưu chínhTrước khi thực hiện thủ tục chấm dứt hoạt động, doanh nghiệp hoặc đơn vị phụ thuộc (chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh) cần hoàn tất nghĩa vụ thuế và đăng ký với cơ quan thuế theo quy định của pháp luật. Trong vòng 10 ngày kể từ ngày có quyết định chấm dứt hoạt động, doanh nghiệp phải gửi Thông báo về việc chấm dứt hoạt động đến Phòng Đăng ký kinh doanh nơi đơn vị đó đặt trụ sở. Sau khi tiếp nhận hồ sơ, Phòng Đăng ký kinh doanh sẽ chuyển thông tin đến Cơ quan thuế. Trong vòng 2 ngày làm việc, Cơ quan thuế có trách nhiệm phản hồi về việc đơn vị đã hoàn thành nghĩa vụ thuế. Nếu không có phản hồi từ chối của Cơ quan thuế trong vòng 5 ngày làm việc kể từ khi tiếp nhận hồ sơ, Phòng Đăng ký kinh doanh sẽ thực hiện cập nhật tình trạng chấm dứt hoạt động của đơn vị phụ thuộc trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, đồng thời ban hành Thông báo chính thức về việc chấm dứt hoạt động. Đối với chi nhánh, văn phòng đại diện ở nước ngoài: doanh nghiệp cần tuân thủ quy định pháp luật của nước sở tại. Trong vòng 30 ngày kể từ ngày chính thức chấm dứt hoạt động, doanh nghiệp phải gửi Thông báo bằng văn bản đến Phòng Đăng ký kinh doanh nơi đặt trụ sở chính tại Việt Nam.1.2. Trường hợp đăng ký qua mạng điện tử sử dụng chữ ký số công cộngNgười nộp hồ sơ đăng nhập vào Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp để kê khai thông tin, tải các văn bản điện tử, ký xác thực bằng chữ ký số công cộng và thanh toán lệ phí. Sau khi nộp hồ sơ, hệ thống sẽ cấp Giấy biên nhận hồ sơ điện tử cho người nộp. Nếu hồ sơ hợp lệ, Phòng Đăng ký kinh doanh sẽ thực hiện thủ tục chấm dứt hoạt động và gửi thông báo kết quả cho doanh nghiệp. Trường hợp hồ sơ chưa đầy đủ hoặc chưa hợp lệ, cơ quan đăng ký sẽ phản hồi và yêu cầu doanh nghiệp sửa đổi, bổ sung.1.3. Trường hợp đăng ký qua mạng điện tử sử dụng Tài khoản đăng ký kinh doanhNgười nộp hồ sơ sử dụng Tài khoản đăng ký kinh doanh để kê khai thông tin, đính kèm văn bản điện tử và ký xác thực hồ sơ trên hệ thống. Trong trường hợp nộp hồ sơ thay mặt theo ủy quyền, văn bản ủy quyền cần thể hiện rõ thông tin liên hệ của người ủy quyền để phục vụ việc xác minh. Sau khi hoàn tất việc nộp hồ sơ, hệ thống sẽ cấp Giấy biên nhận điện tử. Phòng Đăng ký kinh doanh tiến hành xử lý và cấp thông báo về việc chấm dứt hoạt động nếu hồ sơ hợp lệ. Trường hợp hồ sơ chưa đạt yêu cầu, cơ quan đăng ký sẽ thông báo và hướng dẫn doanh nghiệp hoàn thiện hồ sơ qua mạng.2. Cách thức thực hiệnViệc chấm dứt hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện hoặc địa điểm kinh doanh có thể được thực hiện thông qua một trong các phương thức sau:Đăng ký trực tiếp tại Phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư nơi đặt trụ sở của đơn vị phụ thuộc; Đăng ký qua dịch vụ bưu chính, gửi hồ sơ đến Cơ quan đăng ký kinh doanh theo địa chỉ phù hợp; Đăng ký qua mạng thông tin điện tử thông qua Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, bằng cách sử dụng chữ ký số công cộng hoặc Tài khoản đăng ký kinh doanh.Người thực hiện thủ tục có thể là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp hoặc người được ủy quyền theo quy định của pháp luật.Hướng dẫn thủ tục chấm dứt hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh3. Thành phần hồ sơTùy theo từng trường hợp cụ thể, doanh nghiệp cần chuẩn bị hồ sơ chấm dứt hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh như sau:3.1. Trường hợp chấm dứt hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện trong nướcHồ sơ bao gồm:Thông báo về việc chấm dứt hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện hoặc địa điểm kinh doanh (theo Phụ lục II-20 ban hành kèm theo Thông tư số 01/2021/TT-BKHĐT); Nghị quyết, quyết định và bản sao biên bản họp của:Hội đồng thành viên đối với công ty TNHH hai thành viên trở lên hoặc công ty hợp danh; Hội đồng quản trị đối với công ty cổ phần; Chủ sở hữu công ty đối với công ty TNHH một thành viên.3.2. Trường hợp chấm dứt hoạt động địa điểm kinh doanh trong nướcChỉ cần nộp:Thông báo về việc chấm dứt hoạt động địa điểm kinh doanh (theo Phụ lục II-20 ban hành kèm theo Thông tư số 01/2021/TT-BKHĐT).3.3. Trường hợp chấm dứt hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện ở nước ngoàiHồ sơ gồm:Thông báo bằng văn bản về việc chấm dứt hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện ở nước ngoài (theo Phụ lục II-21 ban hành kèm theo Thông tư số 01/2021/TT-BKHĐT).Ủy quyền thực hiện thủ tụcNgười có thẩm quyền ký văn bản đề nghị chấm dứt hoạt động có thể ủy quyền cho cá nhân hoặc tổ chức khác thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp. Cụ thể:Trường hợp ủy quyền cho cá nhân: Hồ sơ phải kèm theo văn bản ủy quyền và bản sao giấy tờ pháp lý của cá nhân được ủy quyền. Văn bản ủy quyền không bắt buộc phải công chứng hoặc chứng thực. Trường hợp ủy quyền cho tổ chức: Hồ sơ cần có:Hợp đồng cung cấp dịch vụ giữa doanh nghiệp và tổ chức làm dịch vụ; Giấy giới thiệu của tổ chức cho cá nhân thực hiện thủ tục; Bản sao giấy tờ pháp lý của cá nhân được giới thiệu. Trường hợp ủy quyền cho đơn vị bưu chính công ích: Cần nộp bản sao phiếu gửi hồ sơ (theo mẫu của doanh nghiệp bưu chính), có chữ ký xác nhận của nhân viên bưu chính và người có thẩm quyền ký hồ sơ. Trường hợp ủy quyền cho đơn vị bưu chính không phải công ích: Thực hiện tương tự như trường hợp ủy quyền cho tổ chức nêu trên.Dưới đây là phiên bản đã gộp các mục từ 4 đến 11 thành 4 mục chính, rút gọn nhưng vẫn đảm bảo đầy đủ nội dung quan trọng, phù hợp để đăng lên website hoặc sử dụng trong tài liệu hướng dẫn:4. Hồ sơ và mẫu biểu cần nộpSố lượng hồ sơ: 01 bộ.Thành phần hồ sơ:Trường hợp trong nước:Thông báo về việc chấm dứt hoạt động chi nhánh/văn phòng đại diện/địa điểm kinh doanh (Phụ lục II-20 ban hành theo Thông tư 01/2021/TT-BKHĐT); Nghị quyết, quyết định và bản sao biên bản họp của cơ quan quản lý doanh nghiệp theo loại hình công ty (nếu là chi nhánh, văn phòng đại diện). Trường hợp ở nước ngoài:Thông báo chấm dứt hoạt động chi nhánh/văn phòng đại diện ở nước ngoài (Phụ lục II-21).Biểu mẫu áp dụng:Phụ lục II-20: Chấm dứt hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh trong nước. Phụ lục II-21: Chấm dứt hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện ở nước ngoài.Lệ phí: Miễn.5. Thời hạn giải quyết và kết quảTrong vòng 02 ngày làm việc kể từ ngày nhận thông tin từ Phòng Đăng ký kinh doanh, Cơ quan thuế có trách nhiệm phản hồi về việc hoàn tất nghĩa vụ thuế của chi nhánh/văn phòng đại diện/địa điểm kinh doanh. Trong vòng 05 ngày làm việc kể từ ngày tiếp nhận hồ sơ hợp lệ, Phòng Đăng ký kinh doanh cập nhật trạng thái chấm dứt hoạt động trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, nếu không có ý kiến phản hồi từ cơ quan thuế, và ra Thông báo chấm dứt hoạt động. Trường hợp chi nhánh hoặc văn phòng đại diện ở nước ngoài, thông tin được cập nhật trong 03 ngày làm việc từ ngày nhận thông báo.Kết quả nhận được: Thông báo chấm dứt hoạt động và thông tin cập nhật trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.6. Cơ quan và đối tượng thực hiệnCơ quan thực hiện: Phòng Đăng ký kinh doanh – Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh/thành phố. Đối tượng thực hiện: Tổ chức và cá nhân có nhu cầu chấm dứt hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh.7. Điều kiện thực hiện thủ tụcDoanh nghiệp hoặc đơn vị trực thuộc phải hoàn thành nghĩa vụ thuế trước khi nộp hồ sơ chấm dứt hoạt động. Doanh nghiệp có chi nhánh bị chấm dứt hoạt động phải:Tiếp tục chịu trách nhiệm với các hợp đồng còn hiệu lực, Thanh toán các khoản nợ, bao gồm nợ thuế, Giải quyết đầy đủ quyền lợi hợp pháp của người lao động theo quy định.Câu hỏi liên quan1. Hồ sơ chấm dứt hoạt động chi nhánh hoặc địa điểm kinh doanh gồm những gì? Trả lời:Đối với chi nhánh, văn phòng đại diện trong nước: cần nộp Thông báo chấm dứt hoạt động (Phụ lục II-20) kèm theo nghị quyết/quyết định và biên bản họp của chủ sở hữu hoặc cơ quan quản lý công ty. Đối với địa điểm kinh doanh: chỉ cần Thông báo theo mẫu II-20. Đối với chi nhánh, văn phòng đại diện ở nước ngoài: sử dụng mẫu Thông báo II-21.2. Thời gian xử lý hồ sơ chấm dứt hoạt động là bao lâu? Trả lời:Trong vòng 02 ngày làm việc, cơ quan thuế sẽ phản hồi về nghĩa vụ thuế. Trong vòng 05 ngày làm việc kể từ khi tiếp nhận hồ sơ hợp lệ, Phòng Đăng ký kinh doanh sẽ cập nhật trạng thái chấm dứt hoạt động nếu không có ý kiến phản đối từ cơ quan thuế. Đối với chi nhánh/văn phòng đại diện ở nước ngoài, thời hạn cập nhật là 03 ngày làm việc.3. Có phải nộp lệ phí khi thực hiện thủ tục này không? Trả lời:Không. Thủ tục chấm dứt hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh được miễn lệ phí theo quy định hiện hành.

Trong hoạt động kinh doanh, việc phát sinh các khoản nợ phải thu là điều không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, không phải tất cả các khoản nợ đều có khả năng thu hồi đúng hạn. Để giảm thiểu rủi ro tài chính và phản ánh trung thực giá trị tài sản trên báo cáo kế toán, doanh nghiệp cần thực hiện trích lập dự phòng cho các khoản nợ phải thu khó đòi theo đúng quy định pháp luật.Theo khoản 3 Điều 2 Thông tư 48/2019/TT-BTC do Bộ Tài chính ban hành, dự phòng nợ phải thu khó đòi được hiểu là phần giá trị tổn thất dự kiến của các khoản nợ đã quá hạn thanh toán hoặc các khoản nợ chưa đến hạn nhưng có dấu hiệu không thể thu hồi đúng thời hạn.1. Ai là đối tượng được lập dự phòng nợ phải thu khó đòi?Theo quy định tại khoản 1 Điều 6 Thông tư 48/2019/TT-BTC, doanh nghiệp được lập dự phòng cho các khoản nợ phải thu khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:1.1. Đối tượng áp dụngGồm các khoản nợ phát sinh từ:Các khoản nợ phải thu đã quá hạn thanh toán; Các khoản chưa đến hạn thanh toán nhưng có dấu hiệu không thể thu hồi đúng hạn; Các khoản doanh nghiệp đang cho vay; Trái phiếu doanh nghiệp chưa đăng ký giao dịch trên thị trường chứng khoán mà doanh nghiệp đang sở hữu.1.2. Điều kiện lập dự phòng(i) Có đầy đủ chứng từ gốc chứng minh số tiền chưa được thanh toán, gồm:Hợp đồng kinh tế, khế ước vay, cam kết nợ; Biên bản thanh lý hợp đồng (nếu có); Biên bản đối chiếu công nợ, hoặc văn bản đòi nợ kèm xác nhận gửi bưu điện; Bảng kê công nợ; Các chứng từ liên quan khác (nếu có). (ii) Có căn cứ xác định đây là khoản nợ khó đòi, cụ thể:Nợ đã quá hạn từ 6 tháng trở lên, doanh nghiệp đã thực hiện đối chiếu/đôn đốc nhưng chưa thu hồi được; Nợ chưa đến hạn nhưng có bằng chứng cho thấy đối tượng nợ mất khả năng thanh toán, ví dụ:Đối tượng nợ phá sản, bỏ trốn, mất liên lạc; Bị khởi tố, thi hành án, mắc bệnh hiểm nghèo hoặc đã qua đời (có xác nhận); Vụ án khởi kiện đòi nợ bị đình chỉ giải quyết; Thi hành án không thành công do không xác định được nơi cư trú của người nợ. Lưu ý: Đối với doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực mua bán nợ hợp pháp, thời điểm tính quá hạn được xác định kể từ ngày nhận chuyển giao quyền chủ nợ hoặc theo thỏa thuận gần nhất giữa các bên liên quan.Hướng dẫn trích lập dự phòng nợ phải thu khó đòi2. Mức trích lập dự phòng nợ phải thu khó đòiĐể đảm bảo phản ánh đúng thực trạng tài chính và giảm thiểu rủi ro tín dụng, doanh nghiệp cần trích lập dự phòng nợ phải thu khó đòi theo mức quy định tại khoản 2 Điều 6 Thông tư 48/2019/TT-BTC như sau:2.1. Đối với các khoản nợ phải thu đã quá hạn thanh toánMức trích lập được xác định dựa trên thời gian quá hạn:Thời gian quá hạn thanh toánMức trích lập dự phòngTừ trên 6 tháng đến dưới 1 năm30%Từ 1 năm đến dưới 2 năm50%Từ 2 năm đến dưới 3 năm70%Từ 3 năm trở lên100%2.2. Đối với nợ phải thu từ cá nhân sử dụng dịch vụ trả sau hoặc mua hàng trả gópÁp dụng cho các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ viễn thông, công nghệ thông tin, truyền hình trả sau, hoặc bán lẻ hàng hóa trả chậm/trả góp. Mức trích lập được tính theo thời gian quá hạn thanh toán như sau:Thời gian quá hạn thanh toánMức trích lập dự phòngTừ 3 tháng đến dưới 6 tháng30%Từ 6 tháng đến dưới 9 tháng50%Từ 9 tháng đến dưới 12 tháng70%Từ 12 tháng trở lên100%2.3. Đối với khoản nợ chưa đến hạn thanh toán nhưng có rủi ro không thu hồiTrường hợp khoản nợ vẫn còn trong hạn nhưng đã có dấu hiệu rõ ràng về việc không thể thu hồi, doanh nghiệp được phép tự ước tính mức tổn thất để trích lập dự phòng. Mức trích không vượt quá giá trị ghi nhận trên sổ kế toán.Một số dấu hiệu để xác định rủi ro bao gồm:Tổ chức vay nợ đã phá sản hoặc mở thủ tục phá sản; Đối tượng nợ bỏ trốn, mất khả năng liên lạc hoặc thi hành án không thành công; Cá nhân nợ bị truy tố, giam giữ, mắc bệnh hiểm nghèo (có xác nhận), đã qua đời; Vụ án đòi nợ bị đình chỉ giải quyết.3. Thực hiện trích lập dự phòng nợ phải thu khó đòiTheo quy định tại khoản 3 Điều 6 Thông tư 48/2019/TT-BTC, tại thời điểm lập báo cáo tài chính năm, nếu doanh nghiệp xác định có các khoản nợ phải thu thuộc diện khó đòi thì cần thực hiện trích lập dự phòng theo đúng nguyên tắc và trình tự sau:3.1. Căn cứ mức trích lập theo quy địnhDoanh nghiệp xác định mức trích lập dự phòng theo các tỷ lệ tại Mục 2 (đã nêu ở phần trước), tùy theo tính chất và thời gian quá hạn của từng khoản nợ.3.2. Nguyên tắc xử lý khoản dự phòng so với số dư năm trướcKhông trích lập bổ sung nếu số dự phòng phải trích lập bằng số dư khoản dự phòng năm trước đang ghi nhận trên sổ kế toán. Trích lập bổ sung phần chênh lệch nếu số dự phòng năm nay cao hơn số dư năm trước, và ghi nhận khoản này vào chi phí trong kỳ. Hoàn nhập phần chênh lệch nếu số dự phòng năm nay thấp hơn số dư năm trước, ghi giảm chi phí trong kỳ.3.3. Cách thức lập và chứng minh khoản dự phòngDoanh nghiệp phải ước tính mức tổn thất dự kiến hoặc phân loại tuổi nợ cho từng khoản nợ cụ thể, đồng thời thu thập đầy đủ chứng từ chứng minh tính chất khó đòi của khoản nợ. Sau khi đánh giá từng khoản, cần tổng hợp thành bảng kê chi tiết làm căn cứ để hạch toán chi phí dự phòng.3.4. Các trường hợp đặc biệtVới khoản nợ mua từ doanh nghiệp mua bán nợ, mức trích lập không vượt quá số tiền doanh nghiệp đã chi để mua khoản nợ, và thời gian trích lập không vượt quá thời hạn theo phương án xử lý nợ. Không trích lập dự phòng đối với khoản nợ phát sinh từ lợi nhuận hoặc cổ tức được chia do đầu tư góp vốn vào các doanh nghiệp khác. Nếu doanh nghiệp và đối tượng nợ vừa có khoản phải thu, vừa có khoản phải trả, thì cần căn cứ vào biên bản đối chiếu công nợ để xác định số thực tế còn phải thu sau khi đã bù trừ công nợ, từ đó mới tính toán phần dự phòng cần trích.Công thức xác định mức trích lập đối với từng khoản nợ quá hạn:Mức trích lập = Tỷ lệ trích lập (%) × (Tổng nợ phải thu sau khi đã bù trừ nợ phải trả)4. Xử lý tài chính các khoản nợ phải thu không có khả năng thu hồiCăn cứ khoản 4 Điều 6 Thông tư 48/2019/TT-BTC, các khoản nợ phải thu được xác định là không có khả năng thu hồi sẽ được xử lý tài chính theo nguyên tắc và quy trình sau:4.1. Các trường hợp nợ được coi là không có khả năng thu hồiMột khoản nợ phải thu có thể được xác định là không thể thu hồi nếu thuộc một trong các trường hợp sau:Đối tượng nợ là doanh nghiệp hoặc tổ chức đã bị phá sản, ngừng hoạt động, hoặc giải thể. Khoản nợ đã được cơ quan có thẩm quyền quyết định xóa nợ theo quy định. Cá nhân nợ đã chết, mất tích, bị truy tố, thi hành án, hoặc bỏ trốn. Khoản chênh lệch còn lại sau khi đã xử lý trách nhiệm bồi thường vật chất của cá nhân/tập thể. Khoản nợ đã được trích lập dự phòng 100%:Theo mục 2.1: Sau 3 năm vẫn chưa thu hồi. Theo mục 2.2: Sau 1 năm vẫn chưa thu hồi.4.2. Yêu cầu về hồ sơ, tài liệu chứng minhĐể xử lý nợ, doanh nghiệp cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ chứng minh khoản nợ không thể thu hồi, bao gồm:Chứng từ kế toán: hợp đồng, khế ước vay, bản đối chiếu công nợ, biên bản đòi nợ, bảng kê công nợ,... Trường hợp tổ chức:Phá sản: có quyết định của Tòa án. Ngừng hoạt động/giải thể: có thông báo từ cơ quan đăng ký kinh doanh, cơ quan thuế hoặc bản án kèm xác nhận của cơ quan thi hành án. Xóa nợ theo pháp luật: có văn bản của cơ quan có thẩm quyền. Trường hợp cá nhân:Đã chết: có giấy chứng tử. Đang bị truy tố, bỏ trốn, mất tích: có xác nhận của cơ quan chức năng. Khoản nợ đã được trích lập đủ 100% dự phòng, sau thời gian quy định mà vẫn chưa thu hồi được. 4.3. Cách thức xử lý tài chínhTổn thất thực tế được xác định là chênh lệch giữa số nợ phải thu trên sổ kế toán và số đã thu hồi (nếu có). Doanh nghiệp sử dụng nguồn dự phòng nợ phải thu khó đòi (nếu có) để bù đắp tổn thất. Phần thiếu hụt còn lại được hạch toán vào chi phí. Sau khi xử lý, khoản nợ vẫn phải được theo dõi trên hệ thống quản trị nội bộ và trình bày trong thuyết minh báo cáo tài chính trong thời gian tối thiểu 10 năm. Nếu khoản nợ được thu hồi sau đó, phần tiền thu được (sau khi trừ chi phí thu hồi) sẽ được hạch toán vào thu nhập của doanh nghiệp.4.4. Hồ sơ xử lý nợ phải thu không có khả năng thu hồiHồ sơ cần có:Biên bản của Hội đồng xử lý nợ, nêu rõ giá trị từng khoản nợ, giá trị đã thu hồi, và tổn thất thực tế. Bảng kê chi tiết các khoản nợ đã xóa. Sổ kế toán, chứng từ liên quan đến khoản nợ và việc trích lập dự phòng trước đó.4.5. Thẩm quyền xử lý nợNgười có thẩm quyền quyết định xử lý gồm:Hội đồng quản trị, Hội đồng thành viên, Chủ tịch công ty, Tổng giám đốc, Giám đốc, hoặc Chủ sở hữu doanh nghiệp, Căn cứ theo biên bản xử lý nợ và hồ sơ chứng minh hợp pháp. ✅ Lưu ý: Thành phần Hội đồng xử lý nợ do doanh nghiệp tự quyết định thành lập theo quy định nội bộ.Trích lập dự phòng nợ phải thu khó đòiCâu hỏi liên quan1. Thời điểm nào doanh nghiệp phải lập dự phòng nợ phải thu khó đòi?Trả lời:Theo khoản 3 Điều 6 Thông tư 48/2019/TT-BTC, doanh nghiệp phải thực hiện trích lập dự phòng nợ phải thu khó đòi tại thời điểm lập báo cáo tài chính năm (thường vào cuối kỳ kế toán năm). Đây là thời điểm đánh giá lại các khoản phải thu để xác định khả năng thu hồi và mức tổn thất có thể xảy ra.2. Doanh nghiệp trích lập dự phòng nợ phải thu khó đòi như thế nào?Trả lời:Doanh nghiệp thực hiện trích lập dự phòng theo nguyên tắc sau:Nếu mức dự phòng cần trích bằng số dư dự phòng năm trước, không cần trích thêm. Nếu mức dự phòng cần trích cao hơn số dư dự phòng năm trước, doanh nghiệp trích bổ sung phần chênh lệch và ghi vào chi phí trong kỳ. Nếu mức dự phòng cần trích thấp hơn số dư dự phòng năm trước, doanh nghiệp hoàn nhập phần chênh lệch và ghi giảm chi phí trong kỳ. Mức trích lập dự phòng được tính theo tỷ lệ % nợ quá hạn tương ứng với thời gian quá hạn, sau khi đã bù trừ công nợ phải trả nếu có. Doanh nghiệp phải xác định cụ thể từng khoản nợ phải thu khó đòi để lập dự phòng, có chứng cứ đi kèm.3. Doanh nghiệp cần chuẩn bị những hồ sơ gì khi trích lập dự phòng nợ phải thu khó đòi?Trả lời:Doanh nghiệp cần lập và lưu giữ hồ sơ trích lập dự phòng, bao gồm:Bảng kê chi tiết từng khoản nợ phải thu được xác định là khó đòi. Chứng từ, tài liệu chứng minh khoản nợ như hợp đồng, cam kết nợ, biên bản đối chiếu công nợ, văn bản đòi nợ, thư xác nhận,… Phân tích tuổi nợ (số ngày quá hạn) và dự kiến tổn thất thu hồi. Tài liệu chứng minh đối tượng nợ đang trong tình trạng đặc biệt như phá sản, giải thể, chết, bỏ trốn, bị truy tố, thi hành án, v.v. (nếu có). Sổ kế toán ghi nhận khoản nợ, số dự phòng đã trích lập ở các kỳ trước.

Việc đòi bồi thường thiệt hại khi quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức bị xâm phạm là quyền dân sự được pháp luật bảo vệ. Vậy quy trình khởi kiện bồi thường thiệt hại thực hiện như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm rõ các bước cần thiết, căn cứ pháp lý liên quan và lưu ý quan trọng khi tiến hành khởi kiện.1. Quy định về nghĩa vụ bồi thường thiệt hại theo pháp luật mới nhất Căn cứ pháp lý:Điều 13 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:“Cá nhân, pháp nhân có quyền dân sự bị xâm phạm được bồi thường toàn bộ thiệt hại, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.” Như vậy, nếu bạn bị xâm phạm đến danh dự, nhân phẩm, sức khỏe, tài sản… thì có quyền yêu cầu bồi thường toàn bộ thiệt hại. Trường hợp không phải bồi thường:Một số trường hợp pháp luật miễn trách nhiệm bồi thường, cụ thể:Tài sản tặng cho có khuyết tật mà bên tặng không biết (Điều 461). Tài sản bị mất, hư hỏng do sự kiện bất khả kháng trong quá trình vận chuyển (khoản 3 Điều 541) Thiệt hại xảy ra do lỗi của bên bị thiệt hại hoặc sự kiện bất khả kháng, nếu không có thỏa thuận khác (khoản 2 Điều 584).  2. Thủ tục khởi kiện đòi bồi thường thiệt hạiTrường hợp nên khởi kiện:Hai bên không thể thỏa thuận mức bồi thường.Hành vi xâm phạm gây thiệt hại đến quyền lợi cá nhân, tổ chức (ngoài hợp đồng).Căn cứ pháp lý:Khoản 6 Điều 26 và Điều 186 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015:Người bị thiệt hại có thể tự mình hoặc thông qua đại diện hợp pháp khởi kiện tại Tòa án có thẩm quyền để yêu cầu bồi thường.Điều kiện khởi kiện:Có thiệt hại thực tế.Có hành vi trái pháp luật.Có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và thiệt hại.Có lỗi của bên gây thiệt hại.3. Hồ sơ khởi kiện bồi thường thiệt hại gồm những gì?Theo khoản 1 Điều 189 BLTTDS, hồ sơ khởi kiện gồm:Đơn khởi kiện, ghi rõ:Ngày, tháng, năm làm đơnTên Tòa án tiếp nhậnHọ tên, địa chỉ người khởi kiện, người bị kiện, người liên quanYêu cầu khởi kiệnCăn cứ pháp lý và chứng cứ kèm theoChứng cứ tài liệu liên quan:Giấy tờ cá nhân (CMND/CCCD, hộ khẩu)Bằng chứng thiệt hại: hóa đơn viện phí, chi phí đi lại, sửa chữa tài sản, kết luận thương tích...Biên bản vi phạm (nếu có)4. Nơi nộp hồ sơ khởi kiệnTòa án nhân dân cấp huyện nơi người bị kiện cư trú hoặc làm việc (Điều 35, điểm a khoản 1 Điều 39 BLTTDS).Với các tranh chấp có yếu tố nước ngoài hoặc phức tạp hơn, có thể thuộc thẩm quyền của TAND cấp tỉnh. Lưu ý quan trọng khi khởi kiện Nên thu thập đầy đủ chứng cứ chứng minh thiệt hại và lỗi của đối phương.Có thể nhờ luật sư tư vấn để đảm bảo hồ sơ đầy đủ, tăng khả năng thắng kiện.Trong một số trường hợp cần hòa giải trước khi khởi kiện (ví dụ tranh chấp đất đai theo Luật Đất đai). Kết luậnThủ tục khởi kiện đòi bồi thường thiệt hại là quyền hợp pháp của người bị thiệt hại khi không đạt được thỏa thuận với bên gây thiệt hại. Việc nắm rõ quy trình và quy định pháp luật là điều kiện tiên quyết giúp bạn bảo vệ quyền lợi của mình hiệu quả và đúng luật.Nếu bạn cần tư vấn hoặc hỗ trợ soạn hồ sơ khởi kiện, đừng ngần ngại liên hệ với luật sư chuyên môn để được hỗ trợ chi tiết. Câu hỏi thường gặp:1. Người nước ngoài có quyền khởi kiện đòi bồi thường tại Việt Nam không? Trả lời:Có. Theo Điều 186 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, người nước ngoài cư trú hợp pháp tại Việt Nam hoặc có quyền và lợi ích bị xâm phạm tại Việt Nam có quyền khởi kiện tại Tòa án nhân dân Việt Nam. Tuy nhiên, nếu vụ việc có yếu tố nước ngoài, thẩm quyền có thể thuộc về Tòa án nhân dân cấp tỉnh theo Điều 37 BLTTDS.2.Sau bao lâu kể từ ngày xảy ra thiệt hại thì người bị hại có thể khởi kiện?Trả lời:Thời hiệu khởi kiện đòi bồi thường thiệt hại là 03 năm kể từ ngày người bị thiệt hại biết hoặc phải biết quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm (theo Điều 588 Bộ luật Dân sự 2015). Nếu quá thời hiệu này, Tòa án có thể từ chối giải quyết, trừ một số trường hợp đặc biệt.3. Có bắt buộc phải hòa giải trước khi khởi kiện không? Trả lời:Không phải mọi vụ việc đều cần hòa giải. Theo Điều 202 Luật Tố tụng Dân sự 2015, hòa giải chỉ bắt buộc đối với một số loại tranh chấp như đất đai theo quy định của Luật Đất đai. Đối với bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng, không bắt buộc phải hòa giải trước khi khởi kiện nhưng có thể tự nguyện thực hiện để tiết kiệm thời gian, chi phí.4. Trường hợp người gây thiệt hại không có khả năng chi trả thì sao?Trả lời:Nếu người gây thiệt hại không có khả năng tài chính để bồi thường ngay một lần, Tòa án có thể xem xét cho trả dần hoặc trả theo phương án phù hợp (theo thực tế khả năng tài chính và nguyên tắc thiện chí bồi thường). Tuy nhiên, quyền yêu cầu thi hành án của người bị thiệt hại vẫn được đảm bảo và có thể kê biên tài sản thi hành án theo Luật Thi hành án Dân sự.

Trong quá trình giải quyết các vụ việc dân sự tại Tòa án, đương sự không chỉ cần chuẩn bị hồ sơ pháp lý đầy đủ mà còn phải nắm rõ các loại phí trong tố tụng dân sự. Việc hiểu đúng, hiểu đủ về án phí, lệ phí và các chi phí liên quan sẽ giúp bạn chủ động hơn trong quá trình khởi kiện, phòng tránh rủi ro tài chính và đảm bảo quyền lợi hợp pháp.  1. Phí và lệ phí trong tố tụng dân sự là gì?Theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, đây là các khoản tiền mà nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan cần nộp để thực hiện các thủ tục tố tụng. Gồm:Tiền tạm ứng án phí và lệ phí Án phí sơ thẩm, phúc thẩm Chi phí ủy thác tư pháp Chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ Chi phí giám định, định giá tài sản Chi phí cho người làm chứng, người phiên dịch và luật sư 2. Các loại án phí, lệ phí cơ bản trong tố tụng dân sựTiền tạm ứng án phí và lệ phíĐây là khoản tiền đương sự phải tạm nộp trước khi Tòa thụ lý vụ án. Bao gồm:  *  Án phí sơ thẩm, phúc thẩm  *   Lệ phí giải quyết việc dân sự (ví dụ: nộp đơn yêu cầu tuyên bố mất tích)  Lưu ý: Theo Điều 143, 144 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, các khoản này phải nộp vào Kho bạc Nhà nước, trừ trường hợp được hoàn lại nếu không phải chịu chi phí theo bản án, quyết định của Tòa.  3. Chi phí ủy thác tư pháp ra nước ngoàiÁp dụng khi Tòa cần gửi tài liệu, giấy tờ, triệu tập nhân chứng ở nước ngoài.Căn cứ pháp lý: Điều 151 và 154 BLTTDS 2015 Chi phí này thường khá cao do liên quan đến thủ tục quốc tế và được tạm ứng trước bởi người yêu cầu.  Điểm cộng: Nếu Tòa quyết định bạn không phải chịu, người chịu trách nhiệm sẽ hoàn trả lại số tiền bạn đã ứng. 4. Chi phí xem xét, thẩm định tại chỗDành cho những vụ án cần xác minh hiện trạng như: tranh chấp đất đai, tài sản gắn liền với đất...Theo Điều 155–156 BLTTDS, chi phí này do người yêu cầu chịu trước, nhưng có thể được hoàn lại nếu không phải chịu theo phán quyết của Tòa.  Mẹo hay: Nếu bạn chắc chắn quyền sử dụng hoặc sở hữu tài sản thuộc về mình, bạn nên yêu cầu xem xét tại chỗ để tăng tính thuyết phục cho Tòa.  5. Chi phí giám định, định giá tài sảnÁp dụng khi cần xác định giá trị tài sản, tình trạng sức khỏe, ADN... phục vụ giải quyết vụ án.Căn cứ: Điều 159 và 163 BLTTDS Do Hội đồng định giá hoặc đơn vị giám định chuyên môn thực hiện, và bạn cần tạm ứng chi phí.  Thực tiễn: Các vụ tranh chấp di sản thừa kế, chia tài sản vợ chồng sau ly hôn thường cần loại chi phí này.  6. Chi phí cho người làm chứngNgười đề nghị Tòa triệu tập nhân chứng phải chịu chi phí, trừ khi lời làm chứng đúng sự thật và trùng khớp với yêu cầu của người đề nghị (Điều 167).Gợi ý: Hãy thỏa thuận rõ ràng với nhân chứng trước về các khoản hỗ trợ để tránh hiểu nhầm, mâu thuẫn. 7. Chi phí thuê luật sư, người phiên dịchChi phí thuê luật sư: Thỏa thuận giữa đương sự và luật sư (Điều 168 BLTTDS) Chi phí phiên dịch: Do người yêu cầu chịu, trừ trường hợp Tòa yêu cầu thì chi phí do ngân sách chi trả.  Nên lựa chọn luật sư am hiểu chuyên môn tố tụng dân sự để bảo vệ quyền lợi tối đa cho mình. Tổng kếtViệc hiểu và chuẩn bị đúng các loại phí trong tố tụng dân sự không chỉ giúp bạn chủ động về tài chính, mà còn gia tăng cơ hội thắng kiện. Đừng để thiếu hiểu biết pháp lý khiến bạn rơi vào thế bị động!Nếu bạn đang cần tư vấn cụ thể cho vụ việc dân sự của mình, hãy liên hệ ngay với Luật sư chuyên trách để được hỗ trợ nhanh chóng, chính xác và hiệu quả.Tham khảo pháp lý:Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 (cập nhật mới nhất đến năm 2025) Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 quy định mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí, lệ phí Tòa án Câu hỏi thường gặp 1.Ai là người phải nộp án phí và lệ phí trong vụ án dân sự?➡ Theo quy định, người thua kiện là người phải chịu án phí dân sự sơ thẩm hoặc phúc thẩm. Trong một số trường hợp, các bên đương sự có thể thỏa thuận chia sẻ nghĩa vụ này hoặc được miễn/giảm nếu thuộc diện chính sách (người nghèo, người có công...).2.Tôi có thể yêu cầu hoàn lại tiền tạm ứng án phí không?➡ Có. Nếu bản án tuyên rằng bạn không phải chịu án phí, hoặc số tiền tạm ứng đã nộp nhiều hơn mức phí thực tế, bạn sẽ được Tòa án hoàn trả phần tiền thừa thông qua cơ quan thi hành án dân sự.3.Tôi có thể không nộp án phí nếu là người khởi kiện không?➡ Không hẳn. Khi nộp đơn khởi kiện, bạn vẫn phải nộp tiền tạm ứng án phí sơ thẩm, trừ trường hợp được Tòa án cho miễn hoặc hoãn nộp theo yêu cầu có lý do chính đáng (thuộc diện khó khăn, không có khả năng tài chính, v.v...). Án phí dân sự được tính theo giá trị tranh chấp thế nào?➡ Án phí được chia thành án phí có giá ngạch và không có giá ngạch:Với vụ án có giá ngạch (tranh chấp tài sản), án phí được tính theo % giá trị tài sản tranh chấp theo khung do Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 quy định. Với vụ án không có giá ngạch (ly hôn không có tranh chấp tài sản), mức án phí được quy định cố định. 

 Ly hôn đơn phương là gì?Ly hôn đơn phương là hình thức chấm dứt hôn nhân do một bên vợ hoặc chồng yêu cầu, không có sự đồng thuận của người còn lại. Đây là quyền pháp lý hợp pháp được pháp luật Việt Nam bảo vệ, song cần thỏa mãn các điều kiện cụ thể. Căn cứ pháp lý:Điều 56 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014;Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.Điều kiện được ly hôn đơn phươngTòa án chỉ giải quyết đơn phương ly hôn nếu có căn cứ rõ ràng, bao gồm:Bạo lực gia đình: Gây tổn hại nghiêm trọng về thể chất, tinh thần; Vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ vợ chồng: Bỏ bê, ngoại tình, xúc phạm, gây tổn thương kéo dài; Hôn nhân rơi vào tình trạng trầm trọng, không thể kéo dài; Một bên bị Tòa án tuyên bố mất tích. Nếu bạn có đầy đủ bằng chứng cho các hành vi này, bạn có quyền ly hôn đơn phương mà không cần sự đồng thuận của người còn lại.  Hồ sơ ly hôn đơn phương gồm những gì? Khi đáp ứng điều kiện ly hôn đơn phương, bạn cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ sau: * Đơn xin ly hôn đơn phương (theo mẫu của Tòa án); * Bản sao công chứng CMND/CCCD còn hiệu lực; *  Bản gốc Giấy đăng ký kết hôn; * Bản sao giấy khai sinh của con (nếu có con chung); *  Giấy tờ chứng minh tài sản chung nếu có tranh chấp (ví dụ: giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sổ tiết kiệm,…);  Giấy tờ chứng minh nơi cư trú của bị đơn; Các giấy tờ khác: Đơn trình bày nguyện vọng nuôi con, tài liệu chứng minh vi phạm (tin nhắn, đơn từ, biên bản hòa giải,...). Lưu ý: Hồ sơ thiếu, sai lệch sẽ khiến Tòa trả lại đơn hoặc kéo dài thời gian xử lý. Thủ tục ly hôn đơn phương: 7 bước theo luậtDưới đây là quy trình xử lý đơn phương ly hôn Căn cứ theo các quy định tại Điều 191, 195, 196, 197, 203 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, trình từ đơn phương ly hôn thực hiện như sau: Bước 1: Nộp đơn khởi kiệnNộp đơn trực tiếp tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn cư trú hoặc qua đường bưu điện. Bước 2: Nộp tạm ứng án phíTòa gửi thông báo tạm ứng án phí trong vòng 7 ngày kể từ ngày nhận đơn. Bạn phải nộp khoản phí này đúng hạn. Bước 3: Thụ lý vụ ánSau khi nộp án phí, Tòa sẽ ra thông báo thụ lý vụ án trong vòng 3 ngày làm việc. Bước 4: Chuẩn bị xét xửGiai đoạn này bao gồm:Hòa giải tại Tòa án (bắt buộc theo quy định); Cung cấp tài liệu, chứng cứ bổ sung.  Bước 5: Công khai chứng cứCác bên cung cấp chứng cứ, đối chất nếu có tranh chấp về con, tài sản, nợ nần,… Bước 6: Mở phiên tòa sơ thẩmTòa mở phiên xét xử sơ thẩm. Các bên được trình bày ý kiến, yêu cầu liên quan. Bước 7: Ra bản án ly hônNếu đủ điều kiện, Thẩm phán ra bản án chấp thuận yêu cầu ly hôn đơn phương.  Thời gian giải quyết ly hôn đơn phương bao lâu?Thông thường: 4 – 6 tháng; Nếu bị đơn cố tình vắng mặt, trì hoãn: Có thể kéo dài đến 9 – 12 tháng.  Lưu ý: Trường hợp tranh chấp tài sản hoặc quyền nuôi con phức tạp có thể kéo dài hơn. Quyền nuôi con và chia tài sản khi ly hôn đơn phương1. Quyền nuôi con:Tòa căn cứ vào: *Điều kiện kinh tế, thời gian chăm sóc con; *Độ tuổi của con (dưới 36 tháng tuổi ưu tiên mẹ);  * Nguyện vọng của con (trên 7 tuổi). 2. Chia tài sản:Tài sản chung được chia theo nguyên tắc công bằng, có tính đến:Công sức đóng góp; Lỗi của mỗi bên; Hoàn cảnh nuôi con. Tài sản riêng: Không chia. Câu hỏi thường gặp:1.Người còn lại không hợp tác, cố tình tránh mặt – có ly hôn đơn phương được không?Trả lời:Có. Theo pháp luật hiện hành (Điều 56 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014), bạn hoàn toàn có quyền đơn phương ly hôn dù người còn lại không hợp tác, không ký đơn hoặc cố tình vắng mặt.Trong trường hợp này, bạn cần:Cung cấp địa chỉ cư trú chính xác của người kia; Nộp đơn ly hôn đơn phương và hồ sơ đầy đủ; Tòa án sẽ tiến hành triệu tập nhiều lần. Nếu bị đơn vẫn vắng mặt không lý do chính đáng, Tòa án vẫn có thể xét xử vắng mặt theo thủ tục đơn phương và ra phán quyết. Gợi ý: Bạn nên có luật sư hỗ trợ để tránh bị trả hồ sơ hoặc kéo dài thời gian xét xử.2. Không biết bắt đầu từ đâu để nộp đơn ly hôn đơn phương?Trả lời:Đừng lo! Dưới đây là hướng dẫn cụ thể để bạn bắt đầu: Bước 1: Soạn đơn ly hôn đơn phương theo mẫu và chuẩn bị các giấy tờ cần thiết: CMND/CCCD, giấy đăng ký kết hôn, giấy khai sinh con, sổ hộ khẩu, tài liệu về tài sản chung,…Bước 2: Xác định Tòa án nhân dân có thẩm quyền (thường là nơi bị đơn cư trú) để nộp đơn trực tiếp hoặc qua bưu điện. Bước 3: Sau khi Tòa án nhận đơn và thông báo nộp án phí, bạn cần nộp đúng hạn để được thụ lý. Nếu bạn cảm thấy bối rối, chưa nắm rõ trình tự, hãy liên hệ với luật sư ly hôn chuyên nghiệp – chúng tôi sẽ hỗ trợ bạn soạn hồ sơ chuẩn, nộp đơn đúng nơi, giúp mọi thủ tục diễn ra trơn tru. 3. Hồ sơ bị thiếu, bị Tòa trả lại – phải làm sao?Trả lời:Tòa án sẽ trả lại đơn khởi kiện nếu hồ sơ không đầy đủ hoặc không hợp lệ. Một số lỗi thường gặp gồm:Thiếu giấy đăng ký kết hôn bản gốc; Thiếu xác nhận nơi cư trú của bị đơn; Thiếu đơn trình bày lý do ly hôn rõ ràng; Đơn sai mẫu, không ký tên hoặc ký sai đối tượng. Nếu Tòa trả lại đơn:Bạn cần xem kỹ thông báo lý do; Bổ sung hoặc chỉnh sửa hồ sơ đúng yêu cầu; Sau đó nộp lại trong thời gian cho phép hoặc đúng thẩm quyền. Giải pháp tốt nhất: Nhờ luật sư soát hồ sơ và hỗ trợ nộp lại để tránh bị từ chối nhiều lần – vừa tiết kiệm thời gian, vừa bảo vệ quyền lợi hợp pháp của bạn.

Việc thay đổi tên công ty TNHH một thành viên là một bước quan trọng trong quá trình phát triển và tái định vị thương hiệu doanh nghiệp. Để đảm bảo quá trình này diễn ra suôn sẻ và đúng pháp luật, doanh nghiệp cần nắm rõ các quy định hiện hành. 1. Hồ sơ thay đổi tên công tyDoanh nghiệp chuẩn bị và nộp hồ sơ bao gồm các tài liệu sau:Thông báo thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp(Mẫu Phụ lục II-1 ban hành kèm theo Thông tư 01/2021/TT-BKHĐT) do người đại diện theo pháp luật ký. Quyết định của chủ sở hữu công ty về việc thay đổi tên doanh nghiệp. Văn bản ủy quyền (nếu người đi nộp hồ sơ không phải là người đại diện theo pháp luật). Bản sao hợp lệ giấy tờ tùy thân của người được ủy quyền (nếu có):Công dân Việt Nam: CCCD, CMND hoặc Hộ chiếu còn hiệu lực. Người nước ngoài: Hộ chiếu nước ngoài hoặc giấy tờ thay thế còn hiệu lực. 2. Nơi nộp hồ sơPhòng Đăng ký kinh doanh – Sở Kế hoạch và Đầu tư nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính.Nơi nộp hồ sơ 3. Thời gian giải quyếtTrong vòng 03 ngày làm việc kể từ khi tiếp nhận hồ sơ đầy đủ và hợp lệ, cơ quan đăng ký sẽ:Trao Giấy biên nhận; Kiểm tra hồ sơ; Cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp với tên công ty mới. 4. Nghĩa vụ công bố thông tinSau khi được cấp Giấy chứng nhận thay đổi tên, doanh nghiệp phải công khai nội dung thay đổi trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.Lưu ý: Thủ tục công bố này có thể thực hiện đồng thời với thủ tục đổi tên. 5. Lưu ý khi đổi tên công tyViệc đổi tên không làm thay đổi quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp. Tên mới phải đảm bảo không trùng hoặc gây nhầm lẫn với tên doanh nghiệp khác và tuân thủ quy định tại Luật Doanh nghiệp 2020 và các văn bản hướng dẫn liên quan (xem thêm: Những điều cần lưu ý khi đặt tên doanh nghiệp).Câu hỏi pháp lý thường gặp:1. Doanh nghiệp có thể sử dụng tên mới ngay sau khi nộp hồ sơ thay đổi tên không?Trả lời: Không. Doanh nghiệp chỉ được sử dụng tên mới sau khi nhận được Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp với tên mới do Phòng Đăng ký kinh doanh cấp.2. Thời hạn để doanh nghiệp thực hiện thủ tục đăng ký thay đổi tên là bao lâu kể từ ngày quyết định thay đổi?Trả lời: Theo quy định tại Điều 30, Điều 48 Luật Doanh nghiệp 2020 doanh nghiệp phải thực hiện thủ tục đăng ký thay đổi tên trong vòng 10 ngày kể từ ngày có quyết định thay đổi tên doanh nghiệp. 

Việc đăng ký doanh nghiệp cần tuân thủ nghiêm ngặt quy định của Luật Doanh nghiệp 2020 và các văn bản hướng dẫn. Dưới đây là 5 lỗi phổ biến dẫn đến hồ sơ thành lập công ty bị từ chối. Mỗi lỗi được phân tích kèm căn cứ pháp lý và gợi ý khắc phục để hồ sơ được chấp thuận nhanh chóng.1. Thông tin đăng ký không khớp với giấy tờ đính kèmPhòng Đăng ký kinh doanh yêu cầu tất cả thông tin trong Giấy đề nghị thành lập doanh nghiệp phải chính xác và khớp với giấy tờ pháp lý (CMND/CCCD, hộ chiếu, quyết định cổ đông,…). Luật Doanh nghiệp 2020 quy định rõ, nếu nội dung kê khai giả mạo hay không chính xác thì Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp bị thu hồi. Cụ thể, theo Nghị định 01/2021/NĐ-CP (Khoản 1 Điều 69), nếu phát hiện thông tin không trung thực, cơ quan đăng ký sẽ thông báo và yêu cầu doanh nghiệp hoàn chỉnh hồ sơ trong 30 ngày; nếu không bổ sung kịp, giấy phép đã cấp sẽ bị coi là không có hiệu lực. Giải pháp: Soát kỹ từng mục trong đơn đăng ký, đối chiếu chính xác với bản sao giấy tờ, ký và xác nhận đầy đủ để tránh trả hồ sơ.Tên doanh nghiệp không hợp lệ2. Tên doanh nghiệp không hợp lệTheo Điều 37 Luật Doanh nghiệp 2020, tên tiếng Việt của công ty bao gồm hai thành tố: loại hình doanh nghiệp (ví dụ “Công ty TNHH”, “Công ty CP”, v.v.) và tên riêng. Ngoài ra, Điều 38 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định những tên doanh nghiệp bị cấm như: tên trùng hoặc gây nhầm lẫn với doanh nghiệp đã đăng ký, tên chứa tên cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị, hoặc các từ ngữ vi phạm thuần phong mỹ tục. Cơ quan đăng ký có quyền từ chối tên dự kiến vi phạm quy định này. Do đó, nếu hồ sơ đăng ký ghi tên doanh nghiệp không hợp lệ (ví dụ trùng với công ty khác hoặc thiếu yếu tố loại hình), hồ sơ sẽ bị trả về. Giải pháp: Trước khi đăng ký, tra cứu tên trên Cổng thông tin quốc gia để tránh trùng lặp; đảm bảo đặt tên đúng mẫu “Loại hình + Tên riêng” và tuân thủ các quy định cấm nêu trên.3. Ngành nghề kinh doanh bị cấm hoặc không rõ ràngKhi kê khai ngành nghề trong hồ sơ đăng ký, doanh nghiệp phải tuân theo luật chuyên ngành và đúng mã ngành cấp 4 trong Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam. Theo Luật Đầu tư 2020 (Điều 6), có 8 nhóm ngành nghề cấm kinh doanh hoàn toàn (ví dụ: kinh doanh chất ma túy, hóa chất độc hại, mại dâm, mua bán người, dịch vụ đòi nợ thuê, kinh doanh pháo nổ…). Nếu hồ sơ đăng ký kê khai ngành nghề thuộc danh mục cấm này, cơ quan đăng ký sẽ từ chối cấp phép. Đồng thời, Nghị định 01/2021 (Điều 7) yêu cầu khi đăng ký mới phải ghi mã ngành cấp 4 theo quy định. Ngành nghề mô tả chung chung hoặc không có trong hệ thống cũng bị trả về yêu cầu bổ sung. Giải pháp: Kiểm tra và ghi đúng các ngành nghề theo Quyết định ban hành Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam; tránh liệt kê ngành cấm (tham khảo luật đầu tư); nếu hoạt động trong lĩnh vực có điều kiện, xác định đầy đủ điều kiện (vốn, bằng cấp, giấy phép con) trước khi ghi vào hồ sơ.4. Vi phạm điều kiện về vốn pháp định và vốn gópVi phạm điều kiện về vốn pháp định và vốn gópLuật Doanh nghiệp 2020 thay khái niệm vốn pháp định bằng vốn điều lệ linh hoạt, nhưng vẫn phải đáp ứng vốn pháp định nếu hoạt động trong ngành nghề có điều kiện. Nghị định 155/2020/NĐ-CP (Điều 175) định nghĩa vốn pháp định là mức vốn tối thiểu bắt buộc cho một số ngành nghề đặc thù. Thêm vào đó, thành viên công ty TNHH phải góp đủ vốn đã đăng ký trong vòng 90 ngày kể từ khi cấp Giấy chứng nhận. Nếu kê khai vốn điều lệ hoặc vốn góp không đáp ứng yêu cầu (quá thấp so với quy định ngành nghề, hoặc không hoàn thành góp vốn đúng hạn), hồ sơ sẽ không hợp lệ và có thể bị từ chối hoặc Giấy chứng nhận bị thu hồi. Giải pháp: Đối với ngành nghề yêu cầu vốn pháp định, đăng ký vốn điều lệ/phần vốn góp tối thiểu bằng vốn pháp định (tham khảo quy định chuyên ngành). Đồng thời đảm bảo các thành viên cam kết góp vốn đúng hạn (khoản 2 Điều 75 Luật DN 2020).5. Người đại diện theo pháp luật không đủ điều kiệnLuật Doanh nghiệp 2020 quy định rõ người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp phải là cá nhân đủ năng lực pháp luật dân sự và không thuộc các trường hợp cấm khác. Ví dụ, theo Khoản 5 Điều 12 Luật DN 2020, nếu người đại diện đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, bị tạm giam, chấp hành án phạt tù, hạn chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự thì phải cử người khác thay thế. Còn theo Bộ luật Dân sự 2015, người dưới 18 tuổi hoặc mất/ hạn chế năng lực dân sự không đủ điều kiện pháp lý để làm đại diện doanh nghiệp. Ngoài ra, luật chuyên ngành và quy định cán bộ, công chức không cho phép một số đối tượng (công chức, sĩ quan, lãnh đạo nhà nước đang tại vị…) làm đại diện doanh nghiệp. Nếu trong hồ sơ kê khai người đại diện thuộc một trong các trường hợp trên, đăng ký sẽ bị trả về. Giải pháp: Kiểm tra kỹ tiêu chuẩn của người đại diện theo pháp luật: phải đủ 18 tuổi, có năng lực dân sự đầy đủ, không thuộc đối tượng đang bị truy tố hoặc cấm giữ chức vụ, không là cán bộ công chức có quy định cấm… Trường hợp cần, doanh nghiệp nên bổ sung tài liệu chứng minh điều kiện của người này (bản sao giấy tờ, xác nhận không trong diện cấm, v.v.) để tránh bị từ chối.Lời khuyên chung: Để hồ sơ đăng ký doanh nghiệp được chấp thuận nhanh chóng, doanh nghiệp và người lập hồ sơ cần nghiên cứu kỹ quy định tại Luật Doanh nghiệp 2020 và các văn bản hướng dẫn (Nghị định 01/2021, Nghị định 155/2020, Thông tư 01/2021, Luật Đầu tư 2020, v.v.), đồng thời rà soát kỹ từng mục thông tin, bổ sung tài liệu chứng minh khi có yêu cầu. Chuẩn bị hồ sơ chỉn chu sẽ giúp tránh các lỗi cơ bản nêu trên và rút ngắn thời gian thành lập công ty.Lời khuyên chungĐể hồ sơ đăng ký doanh nghiệp được chấp thuận nhanh chóng, cần:Nghiên cứu kỹ Luật Doanh nghiệp 2020, Luật Đầu tư 2020 và các Nghị định hướng dẫnSoát xét kỹ hồ sơ trước khi nộpBổ sung giấy tờ xác minh hoặc văn bản giải trình nếu được yêu cầu.Câu hỏi liên quan:1. Hồ sơ đăng ký doanh nghiệp bị từ chối thì có được nộp lại không?Có. Theo Điều 63 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, nếu hồ sơ bị từ chối, doanh nghiệp được quyền nộp lại sau khi chỉnh sửa, bổ sung theo yêu cầu của cơ quan đăng ký kinh doanh.2. Có thể đăng ký doanh nghiệp nếu người đại diện theo pháp luật đang chấp hành án treo không?Không. Người chấp hành án treo vẫn bị xem là đang chịu trách nhiệm . Do đó, không đủ điều kiện làm người đại diện theo pháp luật.Công ty Luật Legalzone là đơn vị uy tín hàng đầu trong lĩnh vực kiểm tra và xử lý vi phạm nhãn hiệu tại Việt Nam. Với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm và chuyên môn sâu về sở hữu trí tuệ, chúng tôi đã hỗ trợ hàng trăm doanh nghiệp phát hiện, ngăn chặn và xử lý các hành vi xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu. Legalzone cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn pháp lý toàn diện, từ tra cứu vi phạm, thu thập bằng chứng đến thực hiện các biện pháp bảo vệ quyền lợi hợp pháp của khách hàng. Bằng sự chuyên nghiệp, tận tâm và hiệu quả, Legalzone luôn đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc bảo vệ thương hiệu, đảm bảo lợi thế cạnh tranh và tránh rủi ro pháp lý trong kinh doanh.Nếu các bạn có nhu cầu tư vấn về lĩnh vực sở hữu trí tuệ, Quý khách hãy liên hệ ngay cho chúng tôi để được tư  vấn