Phòng vệ thương mại
Biện pháp phòng vệ thương mại là gì?
Hiện tại, pháp luật không đưa ra định nghĩa chi tiết về biện pháp phòng vệ thương mại. Tuy nhiên, dựa vào Điều 67, khoản 1 của Luật Quản lý ngoại thương năm 2017, biện pháp phòng vệ thương mại được mô tả gồm có các biện pháp chống bán phá giá, biện pháp chống trợ cấp, và biện pháp tự vệ, được Bộ trưởng Bộ Công Thương quyết định triển khai đối với các mặt hàng nhập khẩu vào Việt Nam trong những tình huống nhất định.
Do đó, biện pháp phòng vệ thương mại có thể được hiểu là các biện pháp thương mại tạm thời được thiết kế để giải quyết, giới hạn sự nhập khẩu của hàng hóa dưới điều kiện đặc biệt, với mục tiêu bảo vệ các ngành công nghiệp nội địa khỏi sự cạnh tranh không công bằng từ các nhà sản xuất và nhập khẩu nước ngoài.
Nguyên tắc áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại
Điều 68 của Luật Quản lý ngoại thương năm 2017 đề cập đến các nguyên tắc khi triển khai biện pháp phòng vệ thương mại, cụ thể như sau:
- Các biện pháp này được thiết kế để bảo vệ ngành công nghiệp trong nước từ thiệt hại, với việc áp dụng chúng trong khuôn khổ, mức độ và thời gian được coi là cần thiết và hợp lý.
- Việc áp dụng biện pháp phải theo sau một quá trình điều tra minh bạch và công bằng, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật, dựa trên kết quả điều tra.
- Phải công bố rộng rãi tất cả quyết định liên quan đến việc điều tra và áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại đến công chúng.
- Không được yêu cầu nộp thêm tiền thuế nếu mức thuế phòng vệ thương mại chính thức được áp dụng cao hơn mức thuế tạm thời đã áp dụng trước đó.
- Phải hoàn trả khoản tiền chênh lệch nếu mức thuế phòng vệ thương mại chính thức quyết định sau cùng thấp hơn mức thuế tạm thời đã thu.
- Trong trường hợp Bộ trưởng Bộ Công Thương quyết định không triển khai biện pháp phòng vệ thương mại chính thức, bất kỳ khoản thuế tạm thời nào đã được thu hoặc các khoản bảo đảm cho việc thanh toán thuế này cần phải được hoàn lại cho các bên liên quan.
Các biện pháp phòng vệ thương mại hiện nay
Căn cứ khoản 1 Điều 67 Luật Quản lý ngoại thương 2017, các biện pháp phòng vệ thương mại bao gồm biện pháp chống bán phá giá, biện pháp chống trợ cấp và biện pháp tự vệ.
Biện pháp chống bán phá giá
Trong trường hợp phát hiện hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam bị bán phá giá, dẫn đến hoặc có nguy cơ dẫn đến thiệt hại nghiêm trọng cho ngành sản xuất nội địa, hoặc làm cản trở việc phát triển của một ngành sản xuất mới, sẽ được áp dụng biện pháp chống bán phá giá.
Các biện pháp này có thể bao gồm:
- Áp dụng mức thuế chống bán phá giá đối với hàng hóa nhập khẩu;
- Đề nghị cam kết từ phía tổ chức hoặc cá nhân sản xuất, xuất khẩu hàng hóa đối với việc ngừng bán phá giá, nếu cam kết này được Cơ quan điều tra tại Việt Nam hoặc các nhà sản xuất nội địa chấp thuận.
Nguồn: Khoản 1 và 3 của Điều 77 trong Luật Quản lý ngoại thương năm 2017.
Biện pháp chống trợ cấp
Khi hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam nhận được trợ cấp và điều này gây ra hoặc có nguy cơ gây ra thiệt hại lớn cho ngành sản xuất nội địa, hoặc khiến việc phát triển ngành sản xuất mới bị ngăn cản, biện pháp chống trợ cấp sẽ được thiết lập.
Để đối phó với trợ cấp, các biện pháp có thể áp dụng bao gồm:
- Áp dụng thuế chống trợ cấp;
- Nhận cam kết từ tổ chức, cá nhân hoặc Chính phủ nước sản xuất, xuất khẩu về việc dừng trợ cấp, giảm mức trợ cấp hoặc điều chỉnh giá xuất khẩu một cách tự nguyện, nếu được cơ quan nhà nước có thẩm quyền tại Việt Nam chấp thuận;
- Thực hiện các biện pháp chống trợ cấp khác.
Dựa trên Điều 83 của Luật Quản lý ngoại thương năm 2017.
Biện pháp tự vệ
Trong tình huống hàng hóa từ nước ngoài được nhập khẩu vào Việt Nam với số lượng lớn đến mức gây ra hoặc có khả năng gây ra thiệt hại đáng kể cho ngành công nghiệp nội địa, việc áp dụng biện pháp tự vệ được coi là cần thiết.
Cụ thể, các biện pháp tự vệ có thể áp dụng bao gồm:
- Áp dụng thuế tự vệ;
- Thiết lập hạn ngạch nhập khẩu để kiểm soát số lượng hàng hóa được phép nhập khẩu;
- Thiết lập hạn ngạch thuế quan để điều chỉnh mức thuế áp dụng cho hàng hóa nhập khẩu;
- Yêu cầu giấy phép nhập khẩu đối với một số hàng hóa cụ thể;
- Áp dụng các biện pháp tự vệ khác theo nhu cầu.
Điều này được quy định cụ thể trong Điều 91 của Luật Quản lý ngoại thương năm 2017.
Câu hỏi liên quan
Câu Hỏi: WTO áp dụng những biện pháp phòng vệ thương mại nào?
Trả Lời: Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) cho phép các nước thành viên áp dụng ba loại biện pháp phòng vệ thương mại chính: biện pháp chống bán phá giá, biện pháp chống trợ cấp và biện pháp tự vệ. Biện pháp chống bán phá giá được thiết kế để ngăn chặn việc xuất khẩu hàng hóa với giá thấp hơn giá thị trường nội địa hoặc chi phí sản xuất. Biện pháp chống trợ cấp nhằm mục đích tránh tình trạng nhà nước trợ cấp cho sản xuất hoặc xuất khẩu, làm méo lệch cạnh tranh công bằng. Biện pháp tự vệ cho phép quốc gia tạm thời áp dụng các hạn chế nhập khẩu để bảo vệ ngành công nghiệp nội địa khỏi sự tăng vọt đột ngột của hàng nhập khẩu gây hại.
Câu Hỏi: "Phòng vệ thương mại" trong tiếng Anh được gọi là gì?
Trả Lời: Trong tiếng Anh, "phòng vệ thương mại" được gọi là "Trade Defense" hoặc "Trade Remedies". Thuật ngữ này bao gồm các biện pháp mà một quốc gia có thể áp dụng để bảo vệ ngành công nghiệp nội địa trước các tác động tiêu cực của nhập khẩu, như bán phá giá, trợ cấp không công bằng hoặc sự gia tăng đột ngột của hàng nhập khẩu.
Câu Hỏi: Phòng vệ thương mại được hiểu như thế nào?
Trả Lời: Phòng vệ thương mại là những biện pháp mà một quốc gia thực hiện để bảo vệ ngành công nghiệp nội địa khỏi các thách thức và tác động tiêu cực từ thương mại quốc tế, bao gồm bán phá giá, trợ cấp không công bằng, và sự tăng vọt đột ngột của hàng nhập khẩu. Các biện pháp này được thiết kế để tạo điều kiện cạnh tranh công bằng hơn cho ngành công nghiệp trong nước và đảm bảo rằng thương mại diễn ra một cách lành mạnh và bền vững.
Câu Hỏi: Làm sao để so sánh các biện pháp phòng vệ thương mại?
Trả Lời: Các biện pháp phòng vệ thương mại có thể được so sánh dựa trên mục tiêu, điều kiện áp dụng, và hậu quả của chúng đối với thương mại quốc tế. Biện pháp chống bán phá giá nhằm vào việc ngăn chặn việc xuất khẩu sản phẩm với giá thấp hơn chi phí sản xuất, trong khi biện pháp chống trợ cấp đối phó với việc hỗ trợ tài chính không công bằng từ nhà nước cho sản xuất hoặc xuất khẩu. Biện pháp tự vệ tập trung vào việc bảo vệ ngành công nghiệp nội địa trước sự tăng vọt đột ngột của hàng nhập khẩu. Mỗi biện pháp đều có cách tiếp cận và yêu cầu cụ thể về điều kiện áp dụng và quy trình thực hiện.
Câu Hỏi: Vai trò của các biện pháp phòng vệ thương mại là gì?
Trả Lời: Các biện pháp phòng vệ thương mại đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ ngành công nghiệp nội địa khỏi những tác động tiêu cực của thương mại quốc tế. Chúng giúp tạo môi trường cạnh tranh công bằng hơn cho các doanh nghiệp trong nước bằng cách ngăn chặn các hành vi thương mại không công bằng như bán phá giá và trợ cấp không hợp lý. Bằng cách này, biện pháp phòng vệ thương mại không chỉ giúp bảo vệ việc làm và thu nhập cho người lao động trong nước mà còn đảm bảo sự phát triển bền vững và cạnh tranh lành mạnh trong nền kinh tế toàn cầu.