Các phương thức đòi lại đất bị lấn chiếm

Trong việc giải quyết tranh chấp liên quan đến đất đai, việc đòi lại đất bị lấn chiếm là một quá trình quan trọng để bảo vệ quyền sử dụng và sở hữu đất của các bên liên quan. Đất bị lấn chiếm là tình trạng khi một người hoặc tổ chức sử dụng hoặc chiếm dụng đất mà họ không có quyền sử dụng hoặc sở hữu hợp pháp. Điều này có thể dẫn đến tranh chấp và xung đột, và để giải quyết tình huống này, hãy cùng Thủ tục pháp luật tìm hiểu các quy định của pháp luật.Đất lấn chiếm là gì?Căn cứ theo Khoản 1 Điều 3 Nghị định 91/2019/NĐ-CP:1. Lấn đất là việc người sử dụng đất chuyển dịch mốc giới hoặc ranh giới thửa đất để mở rộng diện tích đất sử dụng mà không được cơ quan quản lý nhà nước về đất đai cho phép hoặc không được người sử dụng hợp pháp diện tích đất bị lấn đó cho phép.2. Chiếm đất là việc sử dụng đất thuộc một trong các trường hợp sau đây:a) Tự ý sử dụng đất mà không được cơ quan quản lý nhà nước về đất đai cho phép;b) Tự ý sử dụng đất thuộc quyền sử dụng hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác mà không được tổ chức, cá nhân đó cho phép;c) Sử dụng đất được Nhà nước giao, cho thuê đất đã hết thời hạn sử dụng mà không được Nhà nước gia hạn sử dụng (trừ trường hợp hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp sử dụng đất nông nghiệp);d) Sử dụng đất trên thực địa mà chưa hoàn thành các thủ tục giao đất, cho thuê đất theo quy định của pháp luật.Do đó, Đất lấn chiếm (hay còn gọi là đất bị lấn chiếm) là tình trạng mà một người hoặc tổ chức nào đó sử dụng hoặc chiếm dụng một phần hoặc toàn bộ diện tích đất mà họ không có quyền sử dụng hoặc sở hữu hợp pháp. Điều này có thể bao gồm việc sử dụng đất của người khác mà không có sự cho phép hoặc việc xâm phạm vào ranh giới đất đai của người khác.Trường hợp đất lấn chiếm thường gây ra tranh chấp và xung đột giữa các bên liên quan đến quyền sử dụng và sở hữu đất. Để giải quyết tình huống này, các biện pháp pháp lý như hoà giải hoặc tố tụng có thể được thực hiện để xác định quyền sở hữu và sử dụng đất đai và đưa ra quyết định về việc đòi lại đất bị lấn chiếm.Đòi lại đất bị lấn chiếm như thế nào?Để đòi lại đất bị lấn chiếm, quy trình giải quyết tranh chấp có thể được thực hiện như sau:Bước 1: Yêu cầu hoà giải tại UBND cấp xã/phườngKhi có tranh chấp về quyền sử dụng đất, đầu tiên bạn nên đề nghị UBND cấp xã/phường tổ chức quá trình hoà giải. Điều này là bước quan trọng trong quá trình giải quyết tranh chấp đất đai. Việc hoà giải tại UBND cấp xã/phường giúp thu thập bằng chứng và thông tin liên quan đến tranh chấp. UBND có kiến thức về sử dụng đất và bản đồ quy hoạch, có thể hỗ trợ xác định ranh giới và đưa ra ý kiến về việc hoà giải.Theo Điều 202 của Luật Đất Đai 2013, "Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm tổ chức việc hòa giải tranh chấp đất đai tại địa phương mình; trong quá trình tổ chức thực hiện phải phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã và các tổ chức thành viên của Mặt trận, các tổ chức xã hội khác". Thời gian hoà giải không quá 45 ngày, tính từ ngày nhận đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai.Trong quá trình hoà giải, các bên có thể liên hệ với cán bộ địa chính để được hỗ trợ đo đạc và xác định ranh giới dựa trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã được cấp.Bước 2: Khởi kiện tại Toà ánNếu sau quá trình hoà giải tại UBND cấp xã/phường, các bên không thống nhất được phương án giải quyết hoặc đã thống nhất nhưng không thực hiện, bạn cần tiến hành thủ tục khởi kiện tại Toà án. Theo Điều 26 của Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, các tranh chấp liên quan đến bất động sản thuộc thẩm quyền của Toà án.Theo Điều 39, khoản 1 của Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, "Đối tượng tranh chấp là bất động sản thì chỉ Tòa án nơi có bất động sản có thẩm quyền giải quyết". Thẩm quyền giải quyết tranh chấp ranh giới đất, lấn chiếm đất thuộc Toà án nhân dân cấp huyện, trừ trường hợp đương sự ở nước ngoài.Do đó, Toà án nhân dân cấp huyện nơi có bất động sản là nơi có thẩm quyền giải quyết tranh chấp về ranh giới đất đai và lấn chiếm đất.Thủ tục đòi lại đất bị lấn chiếm tại Tòa ánThủ tục đòi lại đất bị lấn chiếm tại Tòa án là một quá trình quan trọng trong việc giải quyết tranh chấp về đất đai. Khi quyết định chọn lựa tuyến đường pháp lý này, các bước thực hiện cụ thể như sau:Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ khởi kiệnĐầu tiên, bạn cần chuẩn bị một hồ sơ chặt chẽ và đầy đủ. Hồ sơ này nên bao gồm các tài liệu, chứng cứ liên quan đến tranh chấp đất đai, bao gồm bằng chứng về sự lấn chiếm đất. Việc này giúp tạo cơ sở cho việc đòi lại đất bị lấn chiếm.Bước 2: Nộp hồ sơ khởi kiện đến Tòa án có thẩm quyềnSau khi chuẩn bị hồ sơ, bạn nộp hồ sơ khởi kiện đến Tòa án có thẩm quyền xem xét. Đây là bước quyết định nơi mà tranh chấp sẽ được giải quyết.Bước 3: Nộp tạm ứng án phí khi hồ sơ hợp lệTùy theo quy định của pháp luật và từng trường hợp cụ thể, bạn có thể phải nộp một khoản tạm ứng án phí khi hồ sơ được xem xét là hợp lệ.Bước 4: Tòa án ra quyết định thụ lý và tiến hành thủ tục cần thiết để giải quyết tại Toà ánTòa án sau khi tiếp nhận hồ sơ sẽ xem xét và quyết định thụ lý vụ việc. Sau đó, Tòa án sẽ tiến hành các thủ tục cần thiết để giải quyết tranh chấp này. Điều này có thể bao gồm việc hoà giải tại toà án, thu thập tài liệu chứng cứ, định giá tài sản và xem xét thẩm định tại chỗ.Bước 5: Toà án xét xử (Nếu có)Nếu sau quá trình chuẩn bị và xem xét, tranh chấp vẫn chưa được giải quyết, Tòa án sẽ tiến hành xét xử vụ việc. Quá trình này có thể kéo dài và đòi hỏi thời gian và công sức.Nói chung, quá trình giải quyết tranh chấp đất đai tại Tòa án là một quá trình tương đối phức tạp và có thể mất nhiều thời gian. Tuy nhiên, nó là một cách để đảm bảo rằng quyền của bạn đối với đất đai được bảo vệ và tuân thủ theo quy định pháp luật.Kết luậnViệc giải quyết tranh chấp đất đai có thể mất thời gian và công sức, nhưng là một phần quan trọng của việc bảo vệ quyền sử dụng và sở hữu tài sản. Trong quá trình này, sự hỗ trợ từ các cơ quan chức năng và người chuyên nghiệp có kiến thức về lĩnh vực này sẽ giúp đảm bảo quá trình giải quyết được thực hiện một cách công bằng và minh bạch.