Khái niệm và Ví dụ về Thủ tục Hành chính

Khái niệm thủ tục hành chínhCăn cứ: khoản 1 Điều 3 Nghị định 63/2010/NĐ-CP1. “Thủ tục hành chính” là trình tự, cách thức thực hiện, hồ sơ và yêu cầu, điều kiện do cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền quy định để giải quyết một công việc cụ thể liên quan đến cá nhân, tổ chức.Các bước thực hiện:Đây là các bước mà người thực hiện thủ tục hành chính và cơ quan giải quyết thủ tục thực hiện trong quá trình giải quyết một công việc cụ thể cho cá nhân hoặc tổ chức.Các loại giấy tờ cần nộp hoặc xuất trình:Đối tượng thực hiện thủ tục cần cung cấp hoặc trình bày những giấy tờ cần thiết cho cơ quan có thẩm quyền giải quyết thủ tục hành chính trước khi cơ quan thực hiện thủ tục giải quyết công việc cụ thể cho cá nhân hoặc tổ chức.Yêu cầu thực hiện thủ tục:Đây là những yêu cầu mà người thực hiện thủ tục hành chính cần phải đáp ứng hoặc thực hiện trong quá trình giải quyết một thủ tục hành chính cụ thể.Thủ tục hành chính được thiết lập để các cơ quan Nhà nước có khả năng thực hiện hoạt động quản lý Nhà nước. Qua việc thực hiện thủ tục hành chính, cá nhân và tổ chức có thể dễ dàng thực hiện quyền của họ theo quy định.Trong quá trình xây dựng và ban hành thủ tục hành chính, những nguyên tắc sau cần được tuân theo:1. Đơn giản, dễ hiểu và dễ thực hiện.2. Phù hợp với mục tiêu quản lý hành chính nhà nước.3. Bảo đảm quyền bình đẳng của các đối tượng thực hiện thủ tục hành chính.4. Tiết kiệm thời gian và chi phí của cá nhân, tổ chức và cơ quan hành chính nhà nước.5. Đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp, thống nhất, đồng bộ, hiệu quả của các quy định về thủ tục hành chính; thủ tục hành chính phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định trên cơ sở bảo đảm tính liên thông giữa các thủ tục hành chính liên quan, thực hiện phân công, phân cấp rõ ràng, minh bạch, hợp lý; dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật có quy định về thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền của cơ quan nào, cơ quan đó phải có trách nhiệm hoàn chỉnh.8 nội dung bắt buộc của thủ tục hành chính Theo khoản 2 Điều 8 Nghị định 63/2010/NĐ-CP, đã được điều chỉnh và bổ sung trong Nghị định 92/2017/NĐ-CP, một thủ tục hành chính chỉ được coi là hoàn thành khi đáp ứng đủ 8 phần cơ bản sau:Tên thủ tục hành chínhTrình tự thực hiệnCách thức thực hiệnThành phần và số lượng hồ sơThời hạn giải quyếtĐối tượng thực hiện thủ tục hành chínhCơ quan giải quyết thủ tục hành chínhTrong trường hợp cần, thủ tục hành chính phải có mẫu đơn, tờ khai hành chính, kết quả thực hiện thủ tục hành chính, yêu cầu và điều kiện thực hiện thủ tục, phí và lệ phí.Như vậy, để được coi là hoàn thành, một thủ tục hành chính phải đảm bảo đầy đủ những nội dung trên. Việc quy định thủ tục hành chính một cách cụ thể và rõ ràng càng nhiều sẽ đóng góp vào việc cải thiện môi trường kinh doanh cũng như đời sống của người dân. Phân loại và ví dụ về các loại thủ tục hành chínhThủ tục hành chính có thể được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau, dưới đây là một số ví dụ:Theo lĩnh vực:Thủ tục hành chính về hộ tịch: Ví dụ như thủ tục đăng ký khai sinh.Thủ tục hành chính về kinh doanh: Ví dụ như thủ tục đăng ký hộ kinh doanh, thủ tục phá sản.Theo cơ quan thực hiện:Thủ tục hành chính cấp xã: Ví dụ như thủ tục đăng ký khai sinh không có yếu tố nước ngoài.Thủ tục hành chính cấp huyện: Ví dụ như thủ tục đăng ký khai sinh có yếu tố nước ngoài.Thủ tục hành chính cấp tỉnh: Ví dụ như xin lý lịch tư pháp.Theo quan hệ công tác:Thủ tục hành chính nội bộ: Thực hiện các công việc nội bộ trong cơ quan Nhà nước hoặc hệ thống cơ quan Nhà nước. Ví dụ như thủ tục ban hành quyết định quy phạm, thủ tục bổ nhiệm cán bộ.Thủ tục hành chính văn thư: Liên quan đến xử lý, cung cấp, lưu trữ công văn giấy tờ và đưa ra quyết định dưới hình thức văn bản để phục vụ giải quyết công việc.Như vậy, việc phân loại thủ tục hành chính theo các tiêu chí khác nhau giúp hiểu rõ hơn về đa dạng và phức tạp của các quy trình hành chính trong xã hội.Đặc điểm chung của thủ tục hành chínhCó những đặc điểm chung mà hầu hết các thủ tục hành chính đều mang:Thực hiện bởi chủ thể quản lý hành chính nhà nước: Các thủ tục hành chính thường do các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền trong hệ thống quản lý nhà nước thực hiện.Tính mềm dẻo, linh hoạt: Thủ tục hành chính có khả năng thích nghi và điều chỉnh để phù hợp với các tình huống và yêu cầu cụ thể.Thực hiện trong phạm vi thẩm quyền: Chỉ có các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền theo quy định của pháp luật mới được thực hiện các thủ tục hành chính. Điều này đảm bảo sự minh bạch và tránh việc quá tải cho các cơ quan thực hiện.Tuân thủ pháp luật: Các thủ tục hành chính phải tuân thủ đúng các quy định pháp luật liên quan để đảm bảo tính hợp pháp và công bằng trong quá trình giải quyết.Như vậy, các đặc điểm này cùng nhau định hình sự quan trọng của thủ tục hành chính trong việc duy trì trật tự xã hội và đảm bảo quyền lợi của cá nhân và tổ chức.Câu hỏi liên quan 1. Thủ tục hành chính nội bộ là gì?Trả lời: Thủ tục hành chính nội bộ là các quy trình và hoạt động thực hiện bên trong cơ quan Nhà nước hoặc hệ thống cơ quan Nhà nước nhằm thực hiện và quản lý công việc nội bộ, chẳng hạn như thủ tục ban hành quyết định quy phạm, thủ tục bổ nhiệm cán bộ, và các hoạt động liên quan khác.2. Thủ tục hành chính thuế là gì?Trả lời: Thủ tục hành chính thuế là các quy trình và thao tác thực hiện trong việc quản lý thuế, bao gồm khai thuế, nộp thuế, và các hoạt động liên quan đến thuế theo quy định của pháp luật về thuế.3. Cải cách thủ tục hành chính là gì?Trả lời: Cải cách thủ tục hành chính là quá trình điều chỉnh, cải thiện và tối ưu hóa các quy trình, thủ tục để làm cho chúng trở nên hiệu quả hơn, đơn giản hóa và phù hợp với nhu cầu của người dân và doanh nghiệp, nhằm giảm bớt thời gian và công sức trong việc thực hiện các hoạt động hành chính.4. Bộ thủ tục hành chính cấp xã là gì?Trả lời: Bộ thủ tục hành chính cấp xã là tập hợp các quy trình và thao tác cần thiết để thực hiện các hoạt động hành chính tại cấp xã, bao gồm các thủ tục liên quan đến hộ khẩu, đăng ký kết hôn, đăng ký khai sinh và các dịch vụ khác tại địa phương.5.Văn bản quy định về thủ tục hành chính là gì?Trả lời: Văn bản quy định về thủ tục hành chính là các tài liệu pháp lý, quy chế, nghị định, thông tư hoặc hướng dẫn có chứa các quy định, nguyên tắc, quy trình và tiêu chuẩn liên quan đến việc thực hiện các hoạt động hành chính.