Trốn đóng bảo hiểm xã hội bị truy cứu trách nhiệm hình sự?

Trốn đóng BHXH là gì?

Tại khoản 10, 11, 12, 13 và 14 Điều 2 Nghị quyết 05/2019/NQ-HĐTP giải thích thuật ngữ trốn đóng BHXH như sau:

Trốn đóng bảo hiểm quy định tại Điều 216 Bộ luật Hình sự là hành vi của người sử dụng lao động có nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động mà gian dối hoặc bằng thủ đoạn khác để không đóng hoặc không đóng đầy đủ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động thuộc đối tượng phải tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.

Trong đó, giải thích thêm các thuật ngữ sau đây:

- Gian dối để không đóng, không đóng đầy đủ tiền bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp quy định tại khoản 1 Điều 216 Bộ luật Hình sự là trường hợp cố ý không kê khai hoặc kê khai không đúng thực tế việc đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp với cơ quan có thẩm quyền.

- Không đóng tiền bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp quy định tại khoản 1 Điều 216 Bộ luật Hình sự là trường hợp người sử dụng lao động không gửi hồ sơ đăng ký đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp đối với người lao động hoặc có gửi hồ sơ và đã xác định rõ, đầy đủ số người phải đóng hoặc các khoản phải đóng, lập chứng từ, hồ sơ quyết toán lương cho người lao động, thu nhập doanh nghiệp, nhưng không đóng tiền bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho cơ quan bảo hiểm xã hội theo quy định.

- Không đóng đầy đủ quy định tại khoản 1 Điều 216 của Bộ luật Hình sự là việc người sử dụng lao động đã xác định rõ, đầy đủ các khoản đóng bảo hiểm, lập chứng từ, hồ sơ quyết toán lương cho người lao động, thu nhập doanh nghiệp nhưng chỉ đóng một phần tiền bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho cơ quan bảo hiểm xã hội theo quy định.

- 06 tháng trở lên quy định tại khoản 1 Điều 216 Bộ luật Hình sự được xác định là 06 tháng liên tục hoặc 06 tháng cộng dồn trở lên.

Doanh Nghiệp Trốn Đóng BHXH: Hậu Quả Pháp Lý

Vi Phạm Hình Sự: Doanh nghiệp trốn đóng BHXH có thể bị xem xét và truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 208 của Bộ luật Hình sự năm 2015. Theo đó, việc trốn đóng BHXH có thể bị xem xét như một tội danh liên quan đến việc trốn thuế hoặc gian lận thuế. Trong trường hợp này, doanh nghiệp và các quản lý có thể phải đối mặt với khả năng bị truy tố, xử lý và phạt hình sự.

Nghĩa Vụ Thanh Toán BHXH Trước Khi Mua Bảo Hiểm Khác: Doanh nghiệp không thể mua bảo hiểm xã hội khác hoặc thực hiện các giao dịch quan trọng khác với các cơ quan chính phủ trước khi thanh toán nợ BHXH. Điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng kinh doanh và gây rủi ro pháp lý nghiêm trọng.

Quy Trình Truy Cứu Trách Nhiệm Hình Sự

Hiện hành, tại Điều 216 Bộ luật Hình sự quy định về tội trốn đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động với các khung hình phạt như sau:

**Khung 1: Người nào có nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động mà gian dối hoặc bằng thủ đoạn khác để không đóng hoặc không đóng đầy đủ theo quy định từ 06 tháng trở lên thuộc một trong những trường hợp sau đây, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm:

- Trốn đóng bảo hiểm từ 50.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng;

- Trốn đóng bảo hiểm cho từ 10 người đến dưới 50 người lao động.

**Khung 2: Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng năm đến 03 năm:

- Phạm tội 02 lần trở lên;

- Trốn đóng bảo hiểm từ 300.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng;

- Trốn đóng bảo hiểm cho từ 50 người đến dưới 200 người;

- Không đóng số tiền bảo hiểm đã thu hoặc đã khấu trừ của người lao động quy định tại điểm a hoặc điểm b khoản 1 Điều 216 Bộ luật Hình sự.

**Khung 3: Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

- Trốn đóng bảo hiểm 1.000.000.000 đồng trở lên;

- Trốn đóng bảo hiểm cho 200 người trở lên;

- Không đóng số tiền bảo hiểm đã thu hoặc đã khấu trừ của người lao động quy định tại điểm b hoặc điểm c khoản 2 Điều 216 Bộ luật Hình sự.

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

**Đối với pháp nhân thương mại phạm tội quy định tại Điều 216 Bộ luật Hình sự, thì bị phạt như sau:

- Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 216 Bộ luật Hình sự, thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng;

- Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 216 Bộ luật Hình sự, thì bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng;

- Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 216 Bộ luật Hình sự, thì bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 3.000.000.000 đồng.

Quy trình truy cứu trách nhiệm hình sự đối với doanh nghiệp trốn đóng BHXH thường bắt đầu khi cơ quan thuế phát hiện việc này. Các bước cơ bản bao gồm:

Kiểm Tra Thông Tin: Cơ quan thuế kiểm tra thông tin liên quan đến doanh nghiệp và việc đóng BHXH của họ.

Nếu Phát Hiện Trốn Đóng BHXH: Nếu phát hiện sự trốn đóng BHXH, cơ quan thuế sẽ tiến hành xem xét và tập hợp bằng chứng.

Bắt Đầu Quá Trình Truy Cứu: Nếu có đủ bằng chứng, cơ quan thuế sẽ bắt đầu quá trình truy cứu trách nhiệm hình sự trước tòa án.

Kết Luận

Doanh nghiệp trốn đóng BHXH là việc vi phạm nghiêm trọng và có thể dẫn đến truy cứu trách nhiệm hình sự. Việc đóng BHXH không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn đảm bảo quyền lợi của người lao động và đóng góp vào an ninh xã hội. Doanh nghiệp cần tuân thủ luật pháp và thực hiện đúng các nghĩa vụ liên quan đến BHXH để tránh hậu quả pháp lý nghiêm trọng.

Để biết thêm chi tiết về quy trình truy cứu trách nhiệm hình sự đối với doanh nghiệp trốn đóng BHXH, bạn có thể tìm hiểu tại Thủ Tục Pháp Luật.