QUY ĐỊNH VỀ NỢ XẤU VÀ CÁC NHÓM NỢ XẤU

Khi nói đến việc vay tiền từ ngân hàng, nợ xấu là một yếu tố quan trọng có thể ảnh hưởng đến khả năng được ngân hàng chấp nhận cho vay. Nợ xấu không chỉ là vấn đề cho những ai đã từng vay mà còn đối với những người chưa từng vay vốn. Điều này là do thông tin cá nhân có thể bị người khác sử dụng để vay nợ. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ đi sâu vào các nhóm nợ xấu, từ nhóm 1 đến nhóm 5, để bạn hiểu rõ hơn về cách thức ngân hàng đánh giá khả năng hoàn trả nợ của bạn. Để có cái nhìn tổng quan và chi tiết hơn về nợ xấu, hãy theo dõi bài viết dưới đây.1.Thế nào là nợ xấu?Nợ xấu là loại nợ mà người mượn gặp khó khăn trong việc trả lại theo đúng thời hạn và điều kiện đã đặt ra trong hợp đồng tín dụng. Thông thường, một khoản nợ được xem là "xấu" khi nó quá hạn thanh toán 90 ngày trở lên. Theo Thông tư 11/2021/TT-NHNN, nợ xấu, hay còn gọi là NPL (Non-Performing Loan), được xác định dựa trên những nhóm nợ 3, 4 và 5 theo quy định tại Điều 10 của cùng Thông tư.2. Phân loại nhóm nợ xấuTheo Điều 10 của Thông tư 11/2021/TT-NHNN, các tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải thực hiện phân loại các khoản nợ (trừ các khoản trả thay theo cam kết ngoại bảng) theo 05 nhóm như sau:2.1. Các nhóm nợ chưa bị xem là nợ xấu Nhóm 1 (Nợ đủ tiêu chuẩn) bao gồm:Khoản nợ trong hạn và được đánh giá là có khả năng thu hồi đầy đủ cả nợ gốc và lãi đúng hạn;Khoản nợ quá hạn dưới 10 ngày và được đánh giá là có khả năng thu hồi đầy đủ nợ gốc và lãi bị quá hạn và thu hồi đầy đủ nợ gốc và lãi còn lại đúng thời hạn;Khoản nợ được phân loại vào nhóm nợ có rủi ro thấp hơn (tại mục 2.3 dưới đây).Nhóm 2 (Nợ cần chú ý) bao gồm:Khoản nợ quá hạn đến 90 ngày, trừ khoản nợ quá hạn dưới 10 ngày và được đánh giá là có khả năng thu hồi đầy đủ nợ gốc và lãi bị quá hạn và thu hồi đầy đủ nợ gốc và lãi còn lại đúng thời hạn, khoản nợ được phân loại vào nhóm nợ có rủi ro cao hơn (tại mục 2.4 dưới đây);Khoản nợ được điều chỉnh kỳ hạn trả nợ lần đầu còn trong hạn, trừ khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ, tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phân loại lại vào nhóm nợ có rủi ro thấp hơn (kể cả nhóm 1), khoản nợ được phân loại vào nhóm nợ có rủi ro cao hơn;Khoản nợ được phân loại vào nhóm 2 theo quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều 10 Thông tư 11/2021/TT-NHNN (Khoản nợ được phân loại vào nhóm nợ có rủi ro thấp hơn hoặc cao hơn).2.2. Các nhóm nợ được xem là nợ xấu Nhóm 3 (Nợ dưới tiêu chuẩn) bao gồm:Khoản nợ quá hạn từ 91 ngày đến 180 ngày, trừ khoản nợ được phân loại vào nhóm nợ có rủi ro cao hơn;Khoản nợ gia hạn nợ lần đầu còn trong hạn, trừ khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ, tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phân loại lại vào nhóm nợ có rủi ro thấp hơn (kể cả nhóm 1), khoản nợ được phân loại vào nhóm nợ có rủi ro cao hơn;Khoản nợ được miễn hoặc giảm lãi do khách hàng không đủ khả năng trả lãi đầy đủ theo thỏa thuận, trừ khoản nợ được phân loại vào nhóm nợ có rủi ro cao hơn;Khoản nợ thuộc các trường hợp vi phạm quy định tại Điều 126, 127 và 128 của Luật Các tổ chức tín dụng (đã sửa đổi, bổ sung);Khoản nợ trong thời hạn thu hồi theo kết luận thanh tra, kiểm tra;Khoản nợ phải thu hồi theo quyết định thu hồi nợ trước hạn của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài do khách hàng vi phạm thỏa thuận với tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài chưa thu hồi được trong thời gian dưới 30 ngày kể từ ngày có quyết định thu hồi;Khoản nợ được phân loại vào nhóm 3 theo quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều 10 Thông tư 11/2021/TT-NHNN;Khoản nợ phải phân loại vào nhóm 3 theo quy định tại khoản 4 Điều 8 Thông tư 11/2021/TT-NHNN.Nhóm 4 (Nợ nghi ngờ) bao gồm:Khoản nợ quá hạn từ 181 ngày đến 360 ngày, trừ khoản nợ được phân loại vào nhóm nợ có rủi ro cao hơn;Khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu quá hạn đến 90 ngày theo thời hạn trả nợ được cơ cấu lại lần đầu, trừ khoản nợ được phân loại vào nhóm nợ có rủi ro cao hơn;Khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ hai còn trong hạn, trừ khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ, tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phân loại lại vào nhóm nợ có rủi ro thấp hơn (kể cả nhóm 1), khoản nợ được phân loại vào nhóm nợ có rủi ro cao hơn;Khoản nợ quy định tại điểm c(iv) khoản 1 Điều 10 Thông tư 11/2021/TT-NHNN chưa thu hồi được trong thời gian từ 30 ngày đến 60 ngày kể từ ngày có quyết định thu hồi;Khoản nợ phải thu hồi theo kết luận thanh tra, kiểm tra nhưng quá thời hạn thu hồi theo kết luận thanh tra, kiểm tra đến 60 ngày mà chưa thu hồi được;Khoản nợ phải thu hồi theo quyết định thu hồi nợ trước hạn của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài do khách hàng vi phạm thỏa thuận với tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài chưa thu hồi được trong thời gian từ 30 ngày đến 60 ngày kể từ ngày có quyết định thu hồi;Khoản nợ được phân loại vào nhóm 4 theo quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều 10 Thông tư 11/2021/TT-NHNN;Khoản nợ phải phân loại vào nhóm 4 theo quy định tại khoản 4 Điều 8 Thông tư 11/2021/TT-NHNN.Nhóm 5 (Nợ có khả năng mất vốn) bao gồm:Khoản nợ quá hạn trên 360 ngày;Khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu quá hạn từ 91 ngày trở lên theo thời hạn trả nợ được cơ cấu lại lần đầu;Khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ hai quá hạn theo thời hạn trả nợ được cơ cấu lại lần thứ hai;Khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ ba trở lên;Khoản nợ quy định tại điểm c(iv) khoản 1 Điều 10 Thông tư 11/2021/TT-NHNN chưa thu hồi được trên 60 ngày kể từ ngày có quyết định thu hồi;Khoản nợ phải thu hồi theo kết luận thanh tra, kiểm tra nhưng quá thời hạn thu hồi theo kết luận thanh tra, kiểm tra trên 60 ngày mà chưa thu hồi được;Khoản nợ phải thu hồi theo quyết định thu hồi nợ trước hạn của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài do khách hàng vi phạm thỏa thuận với tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài chưa thu hồi được trên 60 ngày kể từ ngày có quyết định thu hồi;Khoản nợ của khách hàng là tổ chức tín dụng đang được kiểm soát đặc biệt, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đang bị phong tỏa vốn và tài sản;Khoản nợ được phân loại vào nhóm 5 theo quy định tại khoản 3 Điều 10 Thông tư 11/2021/TT-NHNN;Khoản nợ phải phân loại vào nhóm 5 theo quy định tại khoản 4 Điều 8 Thông tư 11/2021/TT-NHNN.2.3. Phân loại khoản nợ vào nhóm có rủi ro thấp hơn Trong các trường hợp sau, tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài có thể chuyển khoản nợ vào nhóm có rủi ro thấp hơn (bao gồm cả nhóm 1):Đối với nợ quá hạn: Khoản nợ có thể được phân loại lại nếu khách hàng đã trả toàn bộ nợ gốc và lãi quá hạn, cũng như các kỳ hạn tiếp theo trong ít nhất 3 tháng cho nợ trung và dài hạn, và 1 tháng cho nợ ngắn hạn.Có chứng từ và tài liệu xác minh việc thanh toán nợ.Tổ chức có cơ sở thông tin và tài liệu đánh giá rằng khách hàng có khả năng trả nợ đúng hạn.Đối với nợ có thời hạn trả nợ được cơ cấu lại: Nợ có thể được phân loại lại nếu khách hàng trả đầy đủ nợ gốc và lãi trong ít nhất 3 tháng cho nợ trung và dài hạn, và 1 tháng cho nợ ngắn hạn, tính từ thời điểm bắt đầu trả nợ theo kế hoạch cơ cấu lại.2.4. Phân loại khoản nợ vào nhóm có rủi ro cao hơn Khoản nợ có thể được chuyển vào nhóm có rủi ro cao hơn trong các tình huống sau:Khả năng kinh doanh và thanh toán của khách hàng giảm sút liên tục qua ba lần đánh giá liên tiếp.Khách hàng không cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời và chính xác để tổ chức tín dụng đánh giá khả năng trả nợ.Khoản nợ đã được phân vào nhóm 2, 3, 4 trong ít nhất một năm mà không đạt được điều kiện để chuyển vào nhóm có rủi ro thấp hơn.Khoản nợ bị xử phạt do vi phạm các quy định về cấp tín dụng theo pháp luật.3. Những cách kiểm tra nợ xấuNợ xấu không chỉ liên quan đến những người đã vay vốn, mà còn có thể ảnh hưởng đến những người chưa từng vay mượn. Điều này do có khả năng thông tin cá nhân của bạn được sử dụng bởi người khác để vay vốn. Do đó, trước khi tiến hành vay vốn, bạn nên kiểm tra tình hình nợ xấu của mình để tiết kiệm thời gian và công sức. Dưới đây là một số phương pháp kiểm tra:Cách 1: Liên hệ với ngân hàng: Phương pháp này chỉ phù hợp nếu bạn có quen biết với nhân viên ngân hàng hoặc bạn đang có ý định vay vốn tại ngân hàng đó, vì không phải nhân viên ngân hàng nào cũng có thời gian để kiểm tra thông tin cho bạn.Cách 2: Tìm đến nhân viên tài chính: Điều này có thể thực hiện được thông qua nhân viên của các công ty tài chính lớn, nhưng có phí kiểm tra lịch sử nợ xấu qua hệ thống CIC.Cách 3: Sử dụng ứng dụng hoặc website của CIC: Bạn có thể tự kiểm tra thông tin của mình thông qua việc4. Nợ xấu có vay vốn ngân hàng được không?Nếu bạn rơi vào một trong các nhóm nợ xấu 3, 4, 5, việc được ngân hàng chấp nhận cho vay vốn là hết sức khó khăn, do rủi ro mất vốn từ những nhóm này rất cao.Tuy nhiên, nếu bạn thuộc nhóm nợ 1 hoặc 2, khả năng được xem xét cho vay vốn từ ngân hàng là có. Cụ thể, nhóm nợ 1 bao gồm các khoản nợ đang trong thời hạn và được đánh giá có khả năng thanh toán đầy đủ và đúng hạn. Nhóm nợ 2 là nhóm cần được chú ý, với các khoản nợ quá hạn từ 10 đến 90 ngày hoặc những khoản nợ có điều chỉnh kỳ hạn trả nợ lần đầu.Khi bạn nộp đơn xin vay vốn, ngân hàng sẽ kiểm tra thông tin về tình hình nợ xấu của bạn thông qua hệ thống CIC và đánh giá khả năng bạn có thể hoàn trả khoản vay. Dựa trên đánh giá này, ngân hàng sẽ quyết định việc cấp tín dụng cho bạn.Kết luận:Nợ xấu và các nhóm nợ xấu không chỉ là vấn đề cá nhân mà còn có ảnh hưởng đến hệ thống tài chính toàn cầu. Hiểu biết về các nhóm nợ xấu và quy định liên quan sẽ giúp bạn quản lý tài chính của mình một cách hiệu quả hơn, đồng thời giảm thiểu rủi ro khi vay mượn.