PHÂN TÍCH CHI TIẾT ĐIỀU 74 BỘ LUẬT DÂN SỰ 2015

Điều 74 của Bộ luật Dân sự 2015 là một quy định pháp luật quan trọng, đặc biệt có tác động đến nhiều khía cạnh của quan hệ dân sự trong xã hội. Điều này không chỉ là nền tảng pháp lý cho các giao dịch và quan hệ giữa các cá nhân, tổ chức với nhau mà còn là nguyên tắc cơ bản trong việc bảo đảm quyền và nghĩa vụ của các bên. Việc hiểu rõ và áp dụng chính xác Điều 74 là điều kiện tiên quyết để xây dựng một môi trường pháp lý ổn định và công bằng.Nội dung Điều 74 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về pháp nhân như thế nào? "Điều 74. Pháp nhân1. Một tổ chức được công nhận là pháp nhân khi có đủ các điều kiện sau đây:a) Được thành lập theo quy định của Bộ luật này, luật khác có liên quan;b) Có cơ cấu tổ chức theo quy định tại Điều 83 của Bộ luật này;c) Có tài sản độc lập với cá nhân, pháp nhân khác và tự chịu trách nhiệm bằng tài sản của mình;d) Nhân danh mình tham gia quan hệ pháp luật một cách độc lập.2. Mọi cá nhân, pháp nhân đều có quyền thành lập pháp nhân, trừ trường hợp luật có quy định khác."Phân tích điều 74 bộ luật dân sự 2015: Tư cách và điều kiện của pháp nhânĐiều 74 của Bộ luật Dân sự 2015 đưa ra các tiêu chí quan trọng để một tổ chức được công nhận là pháp nhân. Tư cách pháp nhân là điều kiện tiên quyết cho một tổ chức muốn tham gia vào các quan hệ pháp luật độc lập và chịu trách nhiệm bằng tài sản của mình.Thứ nhất, thành lập hợp pháp: Theo Điều 74, một tổ chức cần phải được thành lập một cách hợp pháp, có mục đích và nhiệm vụ phù hợp với luật pháp. Việc thành lập tổ chức cần phải tuân theo các trình tự và thủ tục quy định. Nhà nước công nhận sự hợp pháp của tổ chức thông qua các cơ quan có thẩm quyền. Điều này đảm bảo tính hợp lệ và chuẩn mực của các tổ chức trong xã hội.Thứ hai,  cơ cấu tổ chức thống nhất: Một yếu tố khác là cơ cấu tổ chức của tổ chức phải được thiết kế một cách chặt chẽ. Mục đích là để tạo nên một tổ chức thống nhất, có khả năng thực hiện nhiệm vụ của mình một cách hiệu quả. Cơ cấu tổ chức được quy định trong quyết định thành lập, điều lệ của tổ chức, và các văn bản pháp luật liên quan.Thứ ba, tài sản độc lập: Pháp nhân cần phải có tài sản riêng, độc lập với các cá nhân hay pháp nhân khác. Tài sản này có thể là tài sản thuộc sở hữu của tổ chức hoặc tài sản được Nhà nước giao quyền quản lý. Việc này không chỉ đảm bảo khả năng tổ chức thực hiện các quan hệ tài sản độc lập mà còn là cơ sở để tổ chức tự chịu trách nhiệm bằng tài sản của mình.Thứ tư, tham gia quan hệ pháp luật: Tư cách pháp nhân cũng có nghĩa là tổ chức có quyền tham gia các quan hệ pháp luật một cách độc lập. Pháp nhân có thể xuất hiện như là một nguyên đơn hoặc bị đơn trong các vụ kiện tại Tòa án. Nó có quyền hưởng và nghĩa vụ phải tuân theo các quy định pháp luật, phù hợp với điều lệ của tổ chức.Như vậy, Điều 74 Bộ luật Dân sự 2015 là nền tảng quan trọng định rõ tư cách và các điều kiện cần thiết cho pháp nhân. Thông qua việc tuân thủ các tiêu chí này, các tổ chức không chỉ có khả năng tham gia quan hệ pháp luật độc lập mà còn đảm bảo tính thống nhất và hợp pháp trong hoạt động của mình.Doanh nghiệp nào có tư cách pháp nhân theo quy định? Theo Luật Doanh nghiệp 2020 của Việt Nam, có năm loại hình doanh nghiệp đang hoạt động, nhưng không phải tất cả đều có tư cách pháp nhân. Việc có tư cách pháp nhân quy định đến việc doanh nghiệp có thể tham gia các quan hệ pháp luật như thế nào, và cũng liên quan đến việc chịu trách nhiệm bằng tài sản của ai.Các loại hình doanh nghiệp có tư cách pháp nhân bao gồm: Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên: Công ty này được thành lập bởi ít nhất hai thành viên và có tư cách pháp nhân. Mỗi thành viên chịu trách nhiệm giới hạn về tài sản của công ty.Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên: Công ty này cũng có tư cách pháp nhân và được quản lý bởi một cá nhân hoặc tổ chức.Công ty cổ phần: Đây là loại hình doanh nghiệp có tư cách pháp nhân và có vốn được chia thành nhiều phần, gọi là cổ phần.Công ty hợp danh: Trong công ty này, tất cả các thành viên đều chịu trách nhiệm vô hạn đối với nghĩa vụ của công ty, nhưng công ty vẫn có tư cách pháp nhân.Loại hình doanh nghiệp không có tư cách pháp nhân: Doanh nghiệp tư nhân: Đây là loại hình doanh nghiệp duy nhất không có tư cách pháp nhân. Theo Điều 188 và 190 của Luật Doanh nghiệp 2020, doanh nghiệp tư nhân không thể tham gia các quan hệ pháp luật một cách độc lập. Chủ doanh nghiệp là người đại diện theo pháp luật và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình.Tư cách pháp nhân không chỉ ảnh hưởng đến việc doanh nghiệp có thể tham gia các quan hệ pháp luật như thế nào, mà còn ảnh hưởng đến việc quản lý tài sản và chịu trách nhiệm đối với các nghĩa vụ và quyền lợi của doanh nghiệp.Ngoại trừ doanh nghiệp tư nhân, tất cả các loại hình doanh nghiệp khác đều có tư cách pháp nhân theo Luật Doanh nghiệp 2020. Việc này có tác động đáng kể đến việc hoạt động và quản lý của doanh nghiệp trong môi trường kinh doanh của Việt Nam.Như vậy, có tư cách pháp nhân không chỉ đồng nghĩa với việc tổ chức đó có quyền hợp pháp trong việc tham gia các quan hệ pháp luật, mà còn liên quan đến cách tổ chức quản lý tài sản và chịu trách nhiệm đối với các nghĩa vụ và quyền lợi của mình. Mỗi loại hình pháp nhân có các yêu cầu và điều kiện khác nhau trong quá trình thành lập, và việc tuân thủ những điều kiện này là tiền đề để pháp nhân đó được công nhận trong pháp luật.Kết luận: Tóm lại, Điều 74 của Bộ luật Dân sự 2015 không chỉ là một quy định cụ thể mà còn là một phần không thể thiếu của bộ máy pháp luật Việt Nam, đảm bảo sự rõ ràng và minh bạch trong các quan hệ dân sự. Qua việc áp dụng và tuân thủ Điều 74, các cá nhân và tổ chức có thể định hình và bảo vệ quyền lợi của mình một cách hiệu quả, đồng thời giảm thiểu rủi ro và xung đột. Việc này không chỉ góp phần nâng cao niềm tin vào hệ thống pháp luật mà còn là tiền đề để xây dựng một xã hội dân sự công bằng và hiệu quả.