
QUY ĐỊNH ĐẤU THẦU DỰ ÁN CÓ SỬ DỤNG ĐẤT
Đất đai không chỉ là nguồn tài nguyên quý giá mà còn là yếu tố then chốt trong các dự án đầu tư xây dựng và phát triển. Do đó, việc đấu thầu các dự án có sử dụng đất đai cần phải được thực hiện theo một quy trình cẩn thận, minh bạch và hiệu quả. Bài viết này sẽ phân tích quy trình đấu thầu trong các dự án có sử dụng đất, từ việc chuẩn bị hồ sơ đến việc lựa chọn nhà đầu tư và ký kết hợp đồng, nhằm đảm bảo quản lý tài nguyên đất đai một cách tối ưu.
1. Đấu thầu dự án có sử dụng đất là gì?
Trong quy chế pháp lý hiện hành, không có quy định cụ thể nào về khái niệm hoặc định nghĩa của "dự án đầu tư có sử dụng đất". Tuy nhiên, việc hiểu dự án đầu tư có sử dụng đất được thực hiện dựa trên các yêu cầu tại Điều 11 của Nghị định 25/2020/NĐ-CP.
Cụ thể, một dự án sẽ được coi là "có sử dụng đất" nếu nó tuân thủ tất cả các yêu cầu trong Nghị định này, bao gồm:
Dự án nằm trong danh sách các dự án mà việc thu hồi đất được phê duyệt theo quy định pháp luật về đất đai, hoặc nằm trong khu vực đất mà Nhà nước đang quản lý, sử dụng; hoặc phù hợp với các chương trình phát triển đô thị theo quy định của pháp luật (nếu có).
Dự án tuân thủ các kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội, kế hoạch phát triển các ngành, lĩnh vực cũng như quy hoạch xây dựng với tỷ lệ 1/2.000 hoặc 1/500 (nếu có), hoặc quy hoạch phân khu đô thị với tỷ lệ 1/2.000 hoặc 1/5.000.
Dự án không đáp ứng các điều kiện để tham gia đấu giá quyền sử dụng đất theo các quy định về đất đai.
2. Điều kiện của dự án đầu tư có sử dụng đất
Theo điều chỉnh trong Nghị định 31/2021/NĐ-CP, sửa đổi Điều 11 của Nghị định 25/2020/NĐ-CP, các tiêu chí xác định dự án đầu tư có sử dụng đất được đặt ra như sau:
- Loại dự án: Dự án phải rơi vào các loại được quy định tại điểm b khoản 1 Điều 1 của Nghị định này và không dùng vốn đầu tư công để xây dựng. Đây có thể là các dự án như xây dựng khu đô thị, nhà ở thương mại, trụ sở văn phòng hay các công trình thương mại và dịch vụ. Trong trường hợp dự án có nhiều chức năng, việc xác định liệu dự án có sử dụng đất hay không sẽ dựa trên công trình chính của dự án.
- Quản lý đất: Dự án cần nằm trong danh sách các dự án mà việc thu hồi đất đã được phê duyệt, hoặc trong khu đất mà Nhà nước đang quản lý và sẽ được giao hoặc cho thuê đất từ Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hoặc Ban quản lý khu kinh tế.
- Phát triển nhà ở và đô thị: Dự án phải tuân thủ các kế hoạch và chương trình phát triển nhà ở và phát triển đô thị (nếu có) theo quy định.
- Quy hoạch tổng thể: Dự án phải tuân theo kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và quy hoạch xây dựng có tỷ lệ 1/2.000 hoặc 1/500 (nếu có), hoặc quy hoạch phân khu đô thị với các tỷ lệ tương tự.
- Đấu giá quyền sử dụng đất: Dự án không đáp ứng đủ điều kiện để có thể tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất.
- Loại trừ: Dự án không rơi vào các trường hợp được quy định tại điểm b khoản 4 Điều 22 và Điều 26 của Luật Đấu thầu.
Như vậy, một dự án đầu tư chỉ được xem là "có sử dụng đất" khi nó đáp ứng đủ các điều kiện và tiêu chí được đặt ra trong các Nghị định và Luật liên quan.
3. Có bắt buộc phải đấu thầu khi thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất không?
Đấu thầu là một quy trình được thiết lập để lựa chọn nhà thầu hoặc nhà đầu tư trong việc thực hiện dự án, bao gồm cả các dự án có sử dụng đất. Quy trình này được quy định theo Luật Đầu tư và Luật Đấu thầu của Việt Nam, nhằm đảm bảo sự công bằng, minh bạch và hiệu quả trong việc lựa chọn.
Luật Đấu thầu 2013, được sửa đổi bởi điểm a khoản 1 Điều 99 Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư 2020, quy định rằng việc lựa chọn nhà đầu tư để thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất cũng thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật này. Nói cách khác, các dự án đầu tư có sử dụng đất phải tuân theo các quy định về đấu thầu theo luật pháp.
Tóm lại, nếu bạn đang có ý định thực hiện một dự án đầu tư có sử dụng đất, thì việc lựa chọn nhà đầu tư để thực hiện dự án đó sẽ phải thông qua quy trình đấu thầu, như được quy định trong luật pháp Việt Nam. Điều này nhằm đảm bảo rằng quá trình lựa chọn diễn ra một cách công bằng, minh bạch và mang lại hiệu quả kinh tế.
4. Quy định về đấu thầu có sử dụng đất
Theo quy định của Nghị định số 25/2020/NĐ-CP, đối với dự án đầu tư có sử dụng đất, có ba hình thức lựa chọn nhà đầu tư:
Đấu thầu rộng rãi quốc tế: Hình thức này được áp dụng khi dự án có tổng chi phí từ 800 tỷ đồng trở lên, có ít nhất hai nhà đầu tư đáp ứng yêu cầu về năng lực và kinh nghiệm, trong đó phải có ít nhất một nhà đầu tư nước ngoài.
Đấu thầu rộng rãi trong nước: Hình thức này được áp dụng khi dự án:
- Thuộc các ngành, nghề chưa mở cửa cho nhà đầu tư nước ngoài.
- Có ít nhất hai nhà đầu tư đáp ứng yêu cầu về năng lực và kinh nghiệm, nhưng không có nhà đầu tư nước ngoài.
- Có yêu cầu về bảo đảm quốc phòng hoặc an ninh, được Thủ tướng Chính phủ quyết định dựa trên đề nghị của cơ quan nhà nước có thẩm quyền và ý kiến thống nhất từ Bộ Quốc phòng hoặc Bộ Công an.
Chỉ định thầu: Hình thức này được áp dụng theo quy định tại điểm b khoản 4 Điều 22 của Luật Đấu thầu.
Như vậy, việc áp dụng hình thức đấu thầu trong dự án đầu tư có sử dụng đất phụ thuộc vào các điều kiện và yêu cầu cụ thể của từng dự án.
5. Quy trình đấu thầu trong dự án đầu tư có sử dụng đất
Quy trình đấu thầu cho dự án có sử dụng đất được chia thành các bước cụ thể như sau:
Bước 1: Chuẩn bị lựa chọn nhà đầu tư
Lập hồ sơ mời thầu: Tạo các tài liệu cần thiết cho việc mời thầu.
Thẩm định và phê duyệt hồ sơ mời thầu: Đảm bảo rằng tất cả các tài liệu đều tuân theo quy định và được phê duyệt bởi cơ quan có thẩm quyền.
Bước 2: Tổ chức lựa chọn nhà đầu tư
Mời thầu: Công bố thông tin về việc tìm kiếm nhà đầu tư.
Phát hành, sửa đổi, làm rõ hồ sơ mời thầu: Cập nhật và làm rõ thông tin trong hồ sơ mời thầu nếu cần.
Chuẩn bị, nộp, tiếp nhận, quản lý, sửa đổi, rút hồ sơ dự thầu: Quản lý các hồ sơ dự thầu từ các bên quan tâm.
Mở hồ sơ đề xuất về kỹ thuật: Khám phá các đề xuất kỹ thuật từ các nhà đầu tư.
Bước 3: Đánh giá hồ sơ đề xuất về kỹ thuật
Kiểm tra, đánh giá tính hợp lệ của hồ sơ đề xuất về kỹ thuật: Đảm bảo rằng các đề xuất kỹ thuật đáp ứng các tiêu chí đặt ra.
Đánh giá chi tiết hồ sơ đề xuất về kỹ thuật: Xem xét chi tiết các đề xuất.
Thẩm định, phê duyệt danh sách nhà đầu tư đáp ứng yêu cầu về kỹ thuật: Chọn ra các nhà đầu tư phù hợp dựa trên đánh giá kỹ thuật.
Bước 4: Mở và đánh giá hồ sơ đề xuất về tài chính – thương mại
Mở hồ sơ đề xuất về tài chính – thương mại: Kiểm tra các đề xuất tài chính từ các nhà đầu tư.
Kiểm tra, đánh giá tính hợp lệ của hồ sơ đề xuất về tài chính – thương mại: Đảm bảo các đề xuất tài chính tuân theo các quy định.
Đánh giá chi tiết hồ sơ đề xuất về tài chính – thương mại và xếp hạng nhà đầu tư: Đánh giá và xếp hạng dựa trên các tiêu chí tài chính.
Bước 5: Trình, thẩm định, phê duyệt và công khai kết quả lựa chọn nhà đầu tư
Tổng hợp kết quả và thực hiện các bước thẩm định và phê duyệt cuối cùng.
Đàm phán, hoàn thiện và ký kết hợp đồng
Đàm phán, hoàn thiện hợp đồng: Thỏa thuận các điều khoản cuối cùng của hợp đồng.
Ký kết hợp đồng và công khai thông tin hợp đồng dự án: Đảm bảo tất cả các quy định được tuân theo và thông tin hợp đồng được công bố rộng rãi.
Kết luận:
Việc quản lý và phân phối tài nguyên đất đai trong các dự án đầu tư là một quá trình phức tạp, đòi hỏi sự minh bạch và chuyên nghiệp trong việc đấu thầu. Qua các bước cụ thể trong quy trình đấu thầu, từ chuẩn bị, đánh giá đến quyết định cuối cùng, chúng ta có thể thấy rõ sự cần thiết của việc tuân thủ các quy định và tiêu chuẩn. Điều này không chỉ giúp đảm bảo rằng tài nguyên đất đai được sử dụng một cách có lợi và hiệu quả, mà còn tạo điều kiện cho sự phát triển bền vững của cả nền kinh tế. Chính vì vậy, việc hiểu rõ và áp dụng đúng quy trình đấu thầu trong các dự án có sử dụng đất là cần thiết cho mọi cơ quan và tổ chức liên quan.
