
QUY ĐỊNH VỀ KHẤU TRỪ THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN TẠI NGUỒN
Trong bộ máy thu thuế hiện đại, việc khấu trừ thuế thu nhập cá nhân (TNCN) tại nguồn đóng một vai trò quan trọng, giúp cơ quan thuế nắm bắt nguồn thu thuế một cách chính xác và kịp thời. Thay vì người nộp thuế tự động đến cơ quan thuế để nộp một khoản định kỳ, khấu trừ tại nguồn cho phép thuế được trừ trực tiếp từ thu nhập của người đó trước khi họ nhận được. Để hiểu rõ hơn về quy trình và ngữ cảnh mà việc này được áp dụng, việc tham khảo thủ tục pháp luật sẽ cung cấp cái nhìn sâu rộng hơn về chủ đề này.
1.Khấu trừ thuế thu nhập cá nhân là gì?
Khấu trừ thuế thu nhập cá nhân (TNCN) tại nguồn là quá trình mà một tổ chức hoặc cá nhân khi trả thu nhập cho người lao động, sẽ trừ một số tiền thuế cụ thể trước khi thực sự chi trả khoản thu nhập đó. Điều này nghĩa là thu nhập mà một cá nhân nhận được thực tế sẽ ít hơn so với số tiền ghi trong hợp đồng lao động.
Điều 28 của Nghị định 65/2013/NĐ-CP quy định về việc khấu trừ thuế TNCN tại nguồn. Theo đó, người chủ hoặc người trả thu nhập có trách nhiệm tính và trừ số tiền thuế dựa trên thu nhập mà họ trả cho cá nhân trước khi thực hiện việc chi trả.
Thuế khấu trừ tại nguồn được coi là một hình thức thu thuế, trong đó cơ quan thuế sẽ thu được số thuế bắt buộc thông qua việc khấu trừ trực tiếp từ khoản tiền mà người trả thu nhập dành cho người nhận thu nhập.
Ngoài ra, Khoản 1 Điều 31 trong Nghị định 65/2013/NĐ-CP cũng đưa ra quy định về trách nhiệm khấu trừ thuế khi trả thu nhập cho các cá nhân tại công ty. Như đã nêu trên, khi một doanh nghiệp chi trả tiền lương cho người lao động của mình, họ phải giữ lại một phần tiền để nộp cho cơ quan thuế. Phần tiền này chính là thuế lương mà người lao động phải chịu do có nguồn thu nhập là tiền lương, và thuế này được thực hiện dưới hình thức thuế khấu trừ tại nguồn.
2. Vì sao phải khẩu trừ thuế thu nhập cá nhân tại nguồn?
Việc khấu trừ thuế TNCN tại nguồn được thiết lập với mục tiêu chính là tạo điều kiện thuận lợi cho công tác thu thuế và giảm thiểu hành vi trốn thuế. Đối với cá nhân trong nước có nguồn thu từ nhiều nơi, việc thu thuế trở nên phức tạp.
Tại từng nơi chi trả thu nhập, thuế thu nhập hàng tháng sẽ được khấu trừ. Cuối năm, cá nhân cần kê khai và quyết toán thuế tại nơi làm việc cuối cùng trong năm đó. Hình thức này giúp việc thu thuế trở nên dễ dàng và minh bạch hơn, thuận tiện cho cả cơ quan thuế và cá nhân có nghĩa vụ nộp thuế.
Trong trường hợp cá nhân có thu nhập từ nhiều nguồn không thông qua hình thức khấu trừ thuế tại nguồn, sẽ khó cho cơ quan thuế kiểm tra và xác định việc gian lận trong khai báo và nộp thuế TNCN. Việc áp dụng thuế khấu trừ tại nguồn giúp cơ quan thuế giám sát chặt chẽ hơn và ngăn chặn hành vi trốn thuế.
Riêng đối với những người lao động chưa đủ điều kiện để nộp thuế TNCN mà vẫn bị khấu trừ thuế, họ sẽ được hoàn trả thuế thừa.
3. Trường hợp khấu trù thuế thu nhập cá nhân tại nguồn.
Theo Nghị định 65/2013/NĐ-CP, trách nhiệm của doanh nghiệp khi trả thu nhập cho cá nhân được quy định như sau:
Thu nhập từ tiền lương, tiền công của người có hợp đồng lao động:
- Mỗi tháng, tổ chức hoặc cá nhân trả thu nhập phải khấu trừ thuế dựa vào thu nhập và biểu thuế lũy tiến, cùng với số tiền giảm trừ gia cảnh theo bản khai của người nộp thuế để xác định số thuế cần nộp trong tháng.
Các cá nhân không có hợp đồng lao động:
- Lao động thời vụ, cộng tác viên, lao động với hợp đồng dưới 3 tháng và thu nhập dưới 2 triệu đồng/tháng: Không phải khấu trừ thuế. Nhưng nếu thu nhập trên 2 triệu đồng/tháng, thuế 10% sẽ được khấu trừ.
- Các lao động thời vụ, cộng tác viên, hợp đồng dưới 3 tháng có mã số thuế và chỉ có một nguồn thu nhập tại một nơi mà thu nhập dưới mức phải nộp thuế: Họ có thể cam kết không nộp thuế TNCN bằng mẫu 02/CK-TNCN.
- Người lao động có hợp đồng lao động trên 3 tháng: Khấu trừ thuế dựa vào biểu thuế lũy tiến.
Cá nhân không cư trú có thu nhập từ tiền lương, tiền công: Khấu trừ thuế với mức 20% trên thu nhập.
Trong quá trình thực hiện, doanh nghiệp sẽ khấu trừ thuế trước khi trả thu nhập cho lao động. Cuối năm, nếu tổng thu nhập chưa đạt mức phải nộp thuế, thuế sẽ được hoàn trả cho người nộp.
4. Trường hợp khấu trừ thuế thu nhập cá nhân.
Thu nhập của cá nhân không cư trú: Khi chi trả thu nhập cho người lao động không cư trú, doanh nghiệp phải thực hiện khấu trừ thuế TNCN.
Thu nhập từ tiền công và tiền lương: Doanh nghiệp cần khấu trừ thuế khi trả tiền công hoặc lương cho người lao động.
Thu nhập từ việc làm đại lý: Đối với hoạt động làm đại lý bảo hiểm, xổ số, bán hàng đa cấp, cũng như thu nhập từ việc cho thuê tài sản, doanh nghiệp phải khấu trừ thuế.
Thu nhập từ đầu tư vốn: Thuế TNCN sẽ được khấu trừ khi người lao động nhận thu nhập từ đầu tư vốn.
Thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán: Doanh nghiệp phải thực hiện khấu trừ thuế TNCN khi chi trả thu nhập này.
Chuyển nhượng vốn góp của cá nhân không cư trú: Trong trường hợp doanh nghiệp nhận chuyển nhượng vốn góp từ cá nhân không cư trú, việc khấu trừ thuế là bắt buộc.
Thu nhập từ trúng thưởng: Khi doanh nghiệp trả tiền thưởng, họ cần phải khấu trừ thuế TNCN.
Thu nhập từ bản quyền và nhượng quyền thương mại: Trước khi trả tiền cho hoạt động liên quan đến bản quyền hoặc nhượng quyền thương mại, doanh nghiệp cần khấu trừ thuế TNCN cho người lao động
5. Mục đích, ý nghĩa của việc khấu trừ thuế thu nhập cá nhân tại nguồn.
Khấu trừ thuế thu nhập cá nhân tại nguồn giúp kiểm soát hiệu quả việc đóng thuế của cá nhân và cung cấp các lợi ích sau:
Tăng hiệu quả thu thuế: Việc này giúp cơ quan thuế thực hiện công tác thu thuế một cách thuận lợi và chính xác hơn, đảm bảo rằng nguồn thu từ thuế được tối đa hóa.
Ngăn chặn hành vi trốn thuế: Thuế khấu trừ tại nguồn giúp giảm thiểu nguy cơ trốn thuế từ phía người phải đóng thuế thu nhập cá nhân. Điều này giúp tăng tính minh bạch và trách nhiệm trong việc đóng thuế.
Kiểm soát thu nhập từ nhiều nguồn: Các cá nhân có thu nhập từ nhiều nguồn có thể gặp khó khăn trong việc tự quản lý và nộp thuế. Việc khấu trừ thuế tại mỗi nơi chi trả thu nhập giúp đơn giản hóa quá trình này và giảm nguy cơ thất thoát thuế.
Thuận tiện cho cả người nộp thuế và cơ quan thuế: Cá nhân chỉ cần kê khai và quyết toán thuế tại nơi làm việc cuối cùng trong năm. Hình thức này làm cho quá trình nộp thuế nhanh chóng, thuận tiện và giảm thiểu sự phức tạp cho cả cơ quan thuế và người có nghĩa vụ nộp thuế.
Tóm lại, việc khấu trừ thuế thu nhập cá nhân tại nguồn không chỉ giúp cơ quan thuế quản lý và thu thuế một cách hiệu quả hơn mà còn giúp người nộp thuế tuân thủ nghĩa vụ thuế của mình một cách dễ dàng và minh bạch.
Kết luận:
Khấu trừ thuế TNCN tại nguồn không chỉ đơn giản là một quy trình thu thuế. Đây là một công cụ hữu ích giúp cơ quan thuế quản lý nguồn thuế một cách hiệu quả, đồng thời giảm thiểu gánh nặng cho người nộp thuế và đảm bảo rằng thuế được thu đúng và đầy đủ. Qua việc thực hiện đúng và đầy đủ các thủ tục pháp luật, cá nhân và doanh nghiệp có thể đảm bảo rằng họ đang tuân thủ đúng quy định và tránh bất kỳ rủi ro pháp lý nào.
